Etikedoj

, , , , , , , , , , , , , , ,

Se mi dek foje ne komencis skribi tiun ĉi blogeron eĉ ne unufoje tiam. Estas tiom granda tempomanko inter mezo de novembro kaj nun, jam fino de februaro, ke mi eĉ ne scias kiel koncize priskribi kio okazis. Ĉar ĉio ligiĝas al ĉio. Ne estas apartaj projektoj sendepende de la movado. Mi pensis multe kiel kunligi la perlojn al ĉeno por montri kiel ni estas en la mezo de ĉio, kiel HEJ, IJS, JER, JES, IJK, PEJ, GEJ, IEJ kaj PS kunligiĝas multe pli influante la laboron de ĉiuj kiom oni originale pensus kaj kiel tio eventuale malrapidigas kaj mortigas la laboron, la fluon de informoj en la junulara E-movado.

Tio estas unu afero, ke en mia persona vivo post la kampanjo de la balotoj en oktobro, ni komencis la longegan procezon de la eventuala kunlaboro pri la JES kaj en decembro mi subite ricevis laboron en Bruselo, do devis denove translokiĝi al alia lando. La alia okazaĵo estis la veraj malfacilaĵoj trovi ejon por la IJS. Tio daŭris tro longe (ni trovis la ejon meze de decembro). Fakte la mezo de decembro tute taŭgas rilate al la aliĝilo kaj varbado, sed mem la procezo trovi la ejon estis vere mortlaciga. Tri kialoj estis por tio: parte ni volis helpi la publikon de la renkontiĝo kaj nepre trovi ejon en okcidenta Hungario. Tio estas vere multe pli kosta ol en aliaj partoj de Hungario, maltaŭgaj ejoj abundas kaj montriĝas, ke ne hazarde ekde 11 jaroj ne estis IJS en tiom okcidenta parto de Hungario. Poste pro la negocado kun JES ĉiuj niaj energioj malaperis. La hezitado de la germanoj, la daŭra tempopetado de la poloj post kiam ili donis striktajn limdatojn al ni (kiujn ni ĉiuj respektis) kaj fine, sed samgrave la malaktiveco de tiu parto de la hungara teamo kiu promesis helpi/okazigi IJS-on, sed ne faris. Kaj malgraŭ tio, ke mi plurfoje petis mi ne ricevis uzeblan helpon. Tiuj aferoj mense estas treege lacigaj por mi. Estas limo, kiam mi ne plu povas labori por Esperanto.

Do ni vidu la ligojn kaj la finan kialon por la problemoj laŭ mia vidpunkto. La IJK en 2015 estos en Germanio (organizata de GEJ kaj IEJ – serioze la germanoj organizas kune kun la italoj? Ĉu tio estas pro la itala estrarano de TEJO? Tute en ordo, mi simple ne vidas konekton inter la du organizstiloj, same kiel mi ne vidis inter la germanoj kaj la poloj); la IJK en 2016 estos en Pollando. Tiuj du IJK-oj forprenas multege da energio kaj restas la JES 2015-2016 meze, tutsole, sen organizantoj, ĉar la germanoj estos mortlacaj post la IJK, kaj kiam ili devus antaŭprepari la renkontiĝon estos plejege okupataj per la monda kongreso. La poloj kiam devus plej multe labori por la IJK estus plej okupataj de JES kaj poste lacaj pro la renkontiĝo, la tempo pasas, la IJK pli rapide ol pensite alvenas.

Do la solvo estis peti helpon de ni, la hungaroj. Post 3×2 jara periodo, ni vidu kio okazas, sed povus esti eventuale en Hungario la renkontiĝo. En mia lasta skribaĵo ni estis antaŭ la ĈAR-renkontiĝo. Kaj por ni ĉiuj triope, kiuj reprezentis la hungarojn estis evidente, ke ni vere ne devus akcepti kunorganizi la JES, ĉefe, ke klare ne estas dediĉitaj homoj al la projekto krom unu. La aliaj partoprenis la renkontiĝon, sed ĉefe estas en la IJK-teamo aŭ tamen ne interesiĝis pri helpi. Tiu unusola homo poste iĝis la ĝenerala sekretario de TEJO , do ricevis eĉ pli da laboro de alia Esperanta organizo krom esti la estrarano de PEJ. (Noto surflanka: kiel tio povas esti, ke eĉ du estraranoj de TEJO estas ankaŭ estaranoj de PEJ? Ĉu tio ne igos TEJO-n transformiĝi al PEJO? Kial ne doni alian nomon al TEJO kun tria polo ankaŭ en la kontrala komisiono pri la elektado de nova estraro? Laŭ la influoj, tiel ankaŭ ne estas surprizo, ke TEJO-IJK konkursojn tiom grandnombre gajnas poloj.) Nun aspektas tiel, kvazaŭ mi malŝategus la polojn kaj kolerus kontraŭ ili. Tute ne, mi tre ŝatas ilin kaj mi pensas, ke tiuj aferoj estas rezulto de kelkaj malbonaj decidoj unu post la alia.

Do, la tamen pozitiva/akcepta reago de la hungaroj, kiuj volonte partoprenas la teamon de JES volis unufoje organizi renkontiĝon en Hungario. Ĉar tio ja estas speciala afero. Alie, tio ankaŭ gravas, ke oni ne volas perdi tradicion de granda E-renkontiĝo en la junulara movado. Sed la kunlaboro malrapide funkcias. Kaj tio ne estas la kulpo de la hungara flanko. Mi volis, ke ni pretu per baza hejmpaĝo kaj la aliĝilo por la JES, por montri, ke la laboro okazis multe pli frue ol por la lasta JES. La retpaĝo pretis, la aliĝilo ne, ĉar ni ankoraŭ ne findecidis pri la kotizoj. Ni progresas, sed malrapide. (Laŭplane ni povintus iom paŭzi en la laboro januare kaj reparoli februare pri la programoj antaŭ la JER, kiam ni havos kunsidon pri la strukturo de la tutsemajna programo. Kiel ni iris al ĈAR, nun poloj kaj aliaj naciuloj de la teamo venos al JER (dankegon Saci, ke mi nenion organizas!).) Sed tion ni ne povis fari, la plano ne funkciis, ĉar la buĝeto daŭre ne estas findecidita.

Intertempe pro tio ni ne tre evoluis nian propran aranĝon, IJS-on. Tial mi diras tiel, ĉar dum pluraj atentigoj kaj antaŭkritikoj venas, ke oni timas, ke la JES estos tro-IJS-eca, ni mem ne povas okupiĝi pri la IJS mem, kaj tiuj, kiuj devus pleje inlfui la programon de JES ne montris tro grandan aktivecon rilate al tio. Kompreneble tio ŝanĝiĝos en marto, sed ĝis tiam ideoj jam povus veni, aldoniĝi al la excel-organiza programo, kie ĝis nun estas neniu propono. Tiu skemo de la programo atendas la ideojn ekde la 29-a de novembro. Kompreneble tio ĉio zorgigas min, sed ĉefe malĝojigas. Mia reago ne kolero estas, se oni promesas ion, sed poste ne faras, nur simpla malĝojo.

Mia propra teamo la hungaroj laŭ mia sento iom perfidis la fakton, ke se mi petas, sed poste oni sendas reagon – nur ke oni ne havas tempon – tute ne ofertante kiam fakte havos duonhoron por okupiĝi pri aferoj, tiam mi faros la aferojn, ĉar post iom da tempo ili ne plu povas atendi. Nenio okazas de si mem. Se oni laboras, tio videblas, se oni ne laboras, tio ankaŭ videblas. Tio estas nenio. Nenion en Esperantujo oni ankaŭ tre bone kapablas klarigi, ke tamen estas io. Vidante ekzemple la kazon de Pasporta Servo, estas homoj kiuj promesas la retpaĝon, promesas la ĝisdatigon kaj informojn, kaj estas iu, kiu fakte faras. Kiu estas pleje atakata? Tiu, kiu volas, ke oni simple lasu lin labori. Jes, tiu, kiu laboras pleje povas montri rezultojn. Tion eblas kritiki. Tamen, nun kiam vera libro en 2015 post 2011, do 4 jaroj(!) povus aperi, oni ne volas plenigi malmultajn, vere bazajn petojn por helpi la laboron. Oni trovas kialojn, parolas pri aliaj aferoj… Kiu demisiis ne malaperas de la tasko. Kion signifas tiam demisii, se ne forfikiĝon de la laboro? Kial oni ne akceptas la respondecon malaperigi tiun homon kaj daŭre engaĝiĝas en pli kaj pli da dramo? Kiel tio povas esti, ke nun kun programoj, komputiloj, teknologio estus multe pli facile aperigi ĝisdatigitan libron antaŭ la somero (homoj vojaĝas ĉefe tiam, sed ne nur – fakte povus pleje uzi la PS-on), sed neniu kuraĝas diri: faru la laboron tiu, kiu fakte laboras kaj donas la promesitajn rezultojn? Kial?! Pri la mono jam mi eĉ ne volas paroli. Indus, sed tio estas vere surflanka afero kompare al la grandegaj problemoj ene de TEJO kaj la PS-teamo. (Ĉar se vi ankoraŭ ne sciis, PS estas ja projekto de TEJO, sed tio laŭ mi tute ne videblas.) Kompreneble publike oni ja ne parolu pri la problemoj, ĉar tiam la homoj ekscios. Kion signifas tio, ke la lasta libro aperis en 2011? Ĉu tion, ke ĉio iras glate? Ĉu vi (TEJO-estraro) pensas, ke homoj estas vere tiom stultaj?

Do tiuj aferoj okazis en la pasintaj monatoj kaj mia laboro ne helpas mian entuziasmon. Mi ŝatas agi, kiam ni kune faras. Tio estas la plej bona parto de ĝi. La spirito de la grupo, la kunkreado. Rigardi de ekstere, kaj atendi kio okazos estas sinteno de unu el miaj tre bonaj amikoj. Mi serioze ne komprenas kial oni pensas, ke io ajn ŝanĝiĝos, se oni ne partoprenas helpi solvi la problemojn. Oni ne devas esti spertaj, ne ĉiuj devas kunordigi, oni simple devas voli helpi iomete. Tiam neniu devas labori multe, nenies bonintenco estas eluzita kaj misvojita. Mi scias, ke ekzemple pro mia kono de aferoj igas min fari/pripensi/rememori aferojn pli rapide. Sed oni povas tion lerni. Kaj ĉefe, se oni akceptas taskon, oni faru. Se oni malakceptas taskon, tiam ne faru kaj foriru, ne restu kaj konfuzu homojn pri via rolo. Ĉar supozeble vi nur aspektigas vin kiel grava persono, sed fakte vi plene malhelpas la laboron de la aliaj. Aŭ ne daŭre koleru kaj plendu pri aferoj kiuj okazis antaŭ 10 jaroj. Tio estas simple stulte. Kio okazis, okazis. Forgesu kaj vivu en la prezento. Faru aliel. Helpu nun! Aŭ finfine damne silentu! Neniu el tiuj du tipoj de homoj (estas fakte unu tipo, du variantoj) estas pli venena por la movado laŭ mi.

Ni reiru al la JES, ni vidas kiel fine estas preskaŭ 2/3-one la tasko de HEJ momente, unue helpo, poste pli, kaj pli. Aŭ kunordigado aŭ financoj estis la demando. Kiel kvazaŭ tio estus bela oferto por ni. Vere pretendema. Sed povas esti, ke pro la grandaj taskoj la poloj eĉ ne rimarkis, kion ili fakte petis de ni. Kaj ni povintus diri ne, sed ni ne faris. Pro la amikeco, pro la espero, ke aferoj ŝanĝiĝos en la movado, se ni helpas. Mi bedaŭras, ke mi momente ne vere vidas helpon de ene. La duono de la TEJO-estraro ne laboras, jes, mi rimarkas tion, ĉar eĉ ili mem skribis tion en la letero pri siaj propraj taskoj. Kiel tio estas rolmodela? Kiel tio inspiru homojn? La fiŝo ja malbonodoras pro sia kapo. Tiuj, kiuj ja laboras okupiĝas ĉefe pri eksteraj rilatoj, do ekstere de Esperantujo al la mondo. Ne gravas, ke iom post iom tute ne eblos kion oferti kion TEJO faras, ĉar tio estus fakte, kion la LS-oj faras.

Ah, pardonu! Mi forgesis la IJK-on! La plej grandan junularan renkontiĝon en la mondo dum la jaro! Fakte jam ne plu, kaj jam de longa tempo ne plu. Sed la aspekton oni ja devas havi, do tiu IJK, kiu jam de jaroj ne allogas multe da homoj pro ĝia vere disfalanta organizado en ĉiuj landoj. Ekzemple ĉu la IJK finfine okazis aŭ ne en Isrealo? Fakte en kiu urbo? Oni tiom foje ŝanĝis, ke mi ne plu scias. Sed, la IJK ja devas okazi. Ne gravas kiom da forto ĝi kostas de tiuj aktivuloj, kiuj lastmomente provas ion fari, kaj ankoraŭ laboras en la movado… IJK devus esti la pinto de la jaro, la honoro, sed nun ĝi estas nur pezo sur la movado. Plej bone videblas tio, ke tiuj okazigas ĝin, kiuj ankoraŭ iom povas fari ion en siaj landoj por Esperanto. La bankrota GEJ, kaj poste PEJ kun siaj estraranoj en TEJO. Tiu mensogo kostas multe, ĝi forprenas de tie, kie ankoraŭ estas iom da forto kaj postulas pli kaj pli de malpli kaj malpli da homoj. Terure, same, kiel en aĉa demokratio. Ne funkcias, kaj fakte tio ne plu estas demokratio. Tial aktivaj homoj kiel mi volas kabei. Aŭ, do en mia kazo eblas eble nur paŭzi, ĉar mi estas denaskulo. Sed tion nepre. Estas malfacile ne reagi kiam oni vidas, ke ĝi bezonatas kaj lasi, ke la aliaj (ne) faru la laboron. Sed do estu tiel. Laŭ mi IJK ankaŭ meritus paŭzon. Tio devus esti nur la ĉerizo sur la kuko. Sed se la kuko ne ekzistas, kial nepre voli meti la ĉerizon en la aeron? Ĝi ne restos tie, ĝi falos. Kaj tio estas la tragedio. Tiom aĉe kiom la movado de ene putras. La ideo de IJK vere malrapide mortigas la movadon. Bedaŭrinde. Por povi pensi pri solvoj kaj rehavi la enan fajron mi bezonas paŭzon.