Mi estis tre ekscitita pasigi du semajnfinojn en junula Esperantujo. Post longa somero sen Esperanto, kaj tre malfacila jaro ĝenerale, mi plene esperis havi senzorgan ĝuon de renkontiĝoj – kies organizadon mi praktike neniel helpis, aŭ almenaŭ neniel respondecis por ili. Do, unu tre bone sukcesis, la dua estis tiom malbona, ke denove venas renkontiĝo, kiun en la futuro mi eble-prefere evitos. Mi komencu kronologie, per la JER en la vilaĝeto Verőce, Hungario.
Mi amegas aŭtunon, kaj mi vere ŝatas semajnfinajn renkontiĝojn kun ĝuado de la ŝanĝo de l’koloroj en la naturo. Verőce estas en la kurbiĝo de la Danubo, iom norde de Budapeŝto. Ni jam antaŭ du jaroj havis tie JER dum la printempo, do la ejo estis konata. Ĝi tute ne estas luksa, sed en bela loko, simple taŭgas kaj sufiĉas por la kvanto de partoprenantoj kaj la tipo de programeroj. Mi dormis apud la komuna banĉambro, sed feliĉe mi ne forgesis miajn orelŝtopilojn. 🙂 Preskaŭ la plena teamo ĉeestis de niaj pasintaj renkontiĝoj – nun jam ne tiom facilas vidi unu la alian, pli kaj pli el inter ni estas eksterlande. Legi plu →
Revenante de JER mi tuj komencis labori. Mi ne plu estas en la estraro de HEJ, kaj ne plu kunordigas la IJS-on. Nun mi devus-povus iom ripozi. Kiam mi estis tre juna aktivulo en la IJS-teamo (15jara proksimume), mi cerbumadis kion mi sentos kaj kiajn pensojn mi havos kiam mi estos jam proksime al la 30-jara limo de junulara movado. Mi havis plenan respekton al la spertuloj en la teamo tiam.
Ne, mi ankoraŭ ne estas 30, eĉ ne 29. Nur 27, sed post kelkaj semajnoj jam 28, kaj tiuj demandoj venas pli frue laŭ mi, kiam oni jam vidas la ‘finon’. Kelkaj homoj firme decidas kiu renkontiĝo estos la lasta, kelkaj abrupte forlasas la movadon dirante nenion, kelkaj iĝas gepatroj kaj iom paŭzas, poste revenas, aŭ neniam paŭzas kaj kunportas la bebon, infanojn al la junuaraj renkontiĝoj. Kelkaj ne forlasas la junularan movadon kiam ili iĝas ĉ. 30 aŭ 40 jaraj.
Kial estas tiom malfacile scii, kiam oni finu? Laŭ mi parte tial, ĉar oni ne volas esti konsiderataj maljunaj, kiam oni fakte estas ankoraŭ junaj. 30 jara homo estas junulo. Due, kio atendas aktivulon post la junulara movado en la plej granda parto de la mondo? Nenio. Kiam oni estas 60 jaraj, jes, denove, estas tiuj kluboj, kie semajne unufoje aŭ monate vidas manplenon da aliaj maljunaj E-parolantoj. Sed se oni ne havas denaskulon, aŭ vivas en Germanio/Francio mi ne vidas vere bonajn renkontiĝojn, kiuj ne mortigus min per enuaj prelegoj.
Fakte ĉu oni entute finu? Aŭ simple restu? Ni vidas ekzemplon por ĉiu kategorio.
Do, kio okazis? Post la IJS pasintjare mi diris sufiĉe firme al la teamo, ke eble mi kunordigos unu lastan IJS-on en 2015, sed mi ne nepre farus tion, ĉar oni jam devas pripensi en la teamo, ke kiu transprenos la taskojn. Ankaŭ mi povus diri/sugesti, kiu faru tion post mi, sed tio estas volontulado, ne laborejo. Poste venis la tuta kunlabora mizero pri la JES, kaj tio vere plene fuŝis miajn planojn por la IJS. Mi ankoraŭ rapide(=malrapide) trovis ejon por la IJS, ni pretigis bazan retpaĝon kaj aliĝilon, sed mem la organizado ne okazis, ĉar niaj energioj forfluis en la direkto de la JES. Mi devas diri, ke mi tre ĝojas, ke ni komencis organizi tiom frueambaŭ renkontiĝojn, ĉar la daŭro de la organizado estas multe-multe pli longa, ol mi originale pensis. Tutnormale, ni neniam laboris kune, ni ne konas vere bone unu la alian en la tutinternacia teamo, ni ne scias kiel la aliaj laboras kaj kiaj prioritatoj estas. Dum la JER ni tre bone sukcesis priparoli multajn aferojn kaj nun la JES jam havas teamon en mia kapo. Pri tio mi tre ĝojas.
Tamen, estas fino de epoko por mi. Kaj nun mi rezumas. Mi skribas manlibron por la HEJ-aktivuloj. Kaj pripensante, strukturante ĝin mi iĝas pli kaj pli kolera: la IJS ekzistas de 28 jaroj, la JER de eĉ pli! Kiel tio povas esti, ke la antaŭaj aktivuloj ne pensis pri tio, ke oni devus rezumi la konon pri la renkontiĝoj, propre arĥivi kaj centrigi la informojn? Ne nur parte, ne nur kelkajn temojn, sed profunde, de la bazoj pri la jarĉefkunvenoj, financoj, kotizoj, kutimoj kaj plenaj strukturoj. Kial neniu pensas pri tio, ke antaŭ foriri oni devas arigi la konon? Ni scias ekde Foucault, ke kono estas forto, potenco. Rigardante tiun tre bazan pensmanieron mi povas pensi pri kelkaj aferoj: aŭ oni volas teni tiun konon por si mem intence, ke oni dependu de tiu persono (kiu havas ĝin rilate al io ajn en la E-movado en Hungario), aŭ oni ne havas sufiĉe da kono (tio neniam estas vero, se oni nur unufoje faras gufujon dum renkontiĝo aŭ gvidas kurseton jam oni havas spertojn por komenci skribi ion), aŭ oni tute pigras transdoni, aŭ oni pensas, ke tio ne tiom gravas, ke oni jam tamen scias tiujn aferojn, estas evidentaj, ne bezonatas pli da klarigo. Pluraj homoj forlasis la movadon pro ofendiĝo, pro laciĝo, ne pro propra volo, nek tio helpas la aferon.
La nuna stato de la movado montras, ke la kono perdiĝas. Mi povas vidi arĥivojn ekde 2010 (elektronike) pli malpli, kaj provas nun ĉion kunigi kaj havi en unu loko. Feliĉe mi ne povis forveturi iom ripozi en Londono ĉi semajne, do havas aldonan 3 tagojn libere labori pri tiu grandega projekto.
La demando revenadas: kial neniu faris tion antaŭ mi? Plene de konscio, ke mi ne volas lasi tiujn vere talentajn junulojn sen ajna transdono de informoj (ili mem multegon scias, nur dise-mise), kaj volas fari kiel eble plej bonan laboron, mi konkludas, ke tio estas la bazo de la problemo. Ke ni, spertuloj, kiuj havas proksimume 15-20 jaran junularan movadan memoron en la kapo povintus jam antaŭ longe fari tion. Teĥnologio nun helpas, sed ne nepre bezonatas. Oni plendas pri la malapero de grandaj generacioj de organizantoj en Germanio, Francio, Italio (kaj Hungario) sen pensi pri tio, ke oni havas respondecon ne nur dum la organizado, sed ankaŭ poste. Mi ne diras ĉefe poste, ĉar tio ne veras. Sed damne, laŭ miaj standardoj oni ne rajtus simple foriri kaj neniam rerigardi. Se oni konas la recepton por sukceso bv. tiam transdoni tion. Iel ajn. Sed faru. Ne poste venu kaj riproĉu: en mia tempo…
Kaj nun, ke mi vere pensas pri tio, kaj rememoras homojn, kiuj gravis(?) en la junulara movado (ne nur en Hungario!), do, plej multaj volis, ke ili manku, kvankam la afero de organizado kaj etoso estas ne tiom malfacila kiom mistera oni provas igi en la imago de homoj. Jes, bezonatas homoj kun karismo, bezonatas tiuj, kiuj faras la etoson, etoso ne iĝas de si mem, mi jam skribis pri tio. Tamen, multo dependas de alio. Pli ol la duono estas la laboro antaŭe. Kaj se oni malspertas, jes, simple oni sekvu liston. Recepton, kiu funkcias. Imporvizado funkcias nur se oni havas jam la bazojn de la renkontiĝo kaj sperton(!). Oni ne povas 90%-e, aŭ eĉ 50%-e improvizi kaj plene kalkuli je karismuloj. Ĉefe, ke bezonatas nur unu, ĉar du karismuloj ne vere funkcias en unu malgranda renkontiĝo. Tiu persono povus (se bezonintus) kun ĉiu karismo de la mondo balanci plene fuŝitan sonsistemon, financon kaj bushoraron de unu renkontiĝo sole? Mi dubas.
Bone, mi iom foriris de la temo de la teamo. Kial mi nostaligas kaj malĝojas? Do, ĉar mi neniam vere estis parto de la teamo de la hungaroj. Mi ĉiam sciis tion, sed nun, ke la aferoj iom post iom finiĝas por mi, tion eble mi povas nun jam plensobre (kun glaso da vino en unu mano) deklari. Komence, mi estis tro juna en la teamo. Ĉiu estis almenaŭ 5 jarojn pli aĝa ol mi. Kaj malgraŭ tio, ke mi konas plurajn denaskulojn samâgajn (aŭ nur iomete pli junajn ol mi en Hungario), ili neniam aliĝis al la organizantoj samtempe kiel mi. Ne scias kial, sed ne. Do mi ne havis samaĝulojn. Poste mi kunordigis la IJS-on (2007), kaj tie venis la glacia duŝo. Evidentiĝis, ke tiuj, kiuj povintus helpi min kaj tiuj, kiujn mi fidis, ne kapablis bone toleri, ke mi ne plene fiaskas kiel organizanto kaj bezonas helpon nur se petas. Ne nepre volis ricevi bonintencajn ofertojn kaj helpon. Do, ili simple decidis fuŝi tutan renkontiĝon pro envio. (Ne sukcesis.) La malfortaj ne kontraŭstaris, kaj mi restis staranta kun 3 homoj fine. Ataki min kiam samjare mia patrino batalis kanceron kaj finfaris ĥemoterapion estis unu el la plej fiaj aferoj, kiu povis okazi al mi en mia vivo. Tiu traŭmo daŭre restas kun mi. Kaj mi ne vere volas pardoni tiun agadon. Mi nun jam komprenas kial okazis, ke ne estis mia kulpo, sed tio estas vera rememorigilo por la futuro. Ne surprize mi ne volis resti/ne restis en la movado poste. Mi tamen revenis helpi en la IJK en Sabatejo en 2008. Sed kial? Kiom stulta mi povis esti? La sama afero okazis al mi. Mi simple esperis, kaj la samaj homoj perfidis min. Poste mi translokiĝis al Anglio, provis rehelpi en 2010 por la IJS, sed la juna-nova teamo ankoraŭ ne batalis por mi. Tio ne estis tiom surprize, sed mi prefere ne restis. 2007 kaj 2008 ankoraŭ tro vive estis en miaj pensoj.
Post kelkjara forestado venis kaj foriris multe da homoj, kiujn mi ne ek/konis. Kaj poste kiam mi jam sentis, ke sufiĉe da tempo pasis, tiam revenis al la HEJ-teamo. Sed eĉ post 14 jaroj mi diras, ke mi ne vere estis parto de la teamo. Se mi estis tro juna, pro tio, se mi devis kunlabori kun memdeklaritaj gravuloj do, pro tio, poste paŭzo kaj foresto kaj fine, jes, en teamo, sed eksterlande kaj nun mi estis maljuna ero de la aktivuloj. Do la tuta esenco de la afero por mi forestis la tutan tempon. La teamo. Le etoso de teamo, aparteni al ĝi. Mi ŝatas labori en teamo. Esti kune, pensi kune, fari kune. Persone. Ne rete, ne skajpe, retletere, telefone, mesaĝe. Persone, babilante, ridante, kunpensante, frenezajn ideojn ĵetante en la diskutojn. Tio estas la vera bobelo de la movado por mi. Kaj tio mankis la tutan tempon dum mi aktivis. Tial mi ne vere povis ekaktiviĝi en JEB, kiam mi vivis en Anglio, nek en Nederlando. Nenio komparis al la sperto kaj entuziasmo, kreivo en Hungario. Mi ne volis komenci ion vidante, ke mi ne restos sufiĉe longe por helpi. Bedaŭrinde. Kion ni havas nun en HEJ, tio estas vere forta, kaj kiel mi jam menciis tion antaŭ kelkaj monatoj: mi ne lasos iun ajn fuŝi tiun teamspiriton.
Talentaj, junaj, entuziasmaj, saĝaj, kun eĉ pli novaj ideoj kaj vera kompreno kiel fari la aferojn, la volo lerni kaj vidi kian profundan valoron Esperanto kaj ĝia movado havas. Do ĝuste pro tio kiam mi ricevis tre ĉarman leteron kun la metaforo, ke mi staru sur la monteton kaj gvidu la teamon denove, mi prefere demandis: kial ne vi faru tion? Vi staru sur la monteton! Kaj ili faris. Finfine estas ne nur mi. Ni staras kune.
Ekde kiam mi reaktiviĝis en la Esperanto movado fine de januaro, 2013 granda parto de la laboro estas organizado de renkontiĝoj. Tio kompreneble signifas, ke bezonatas ankaŭ teamo, ne nur kunordiganto.
Intertempe jam estas la fino de 2014 kaj nia teamo kompare al la somero de 2013, kiam ni organizis IJS-on en Tiszafüred, do, la teamo ŝanĝiĝis. Tio estas natura afero, ke homoj venas, foriras, ni povus pensi. Tio parte estas vero, tamen ni konas teamojn, kiuj dum pluraj jaroj kune organizas sen granda ŝanĝo en ĝia kerno.
Tio ne okazis ĉe ni, kaj la kerno estas eta momente. Kial tio okazas, ke post sukcesa renkontiĝo kaj granda teamo malpli ol duono ne plu aktivas post la somero? La respondo estas tre simpla: la vivo kaj eblecoj rezultas tion. Pluraj teamanoj estas studentoj, kiuj tre seriozas pri ambaŭ la universitato kaj mezlernejaj studoj. Pluraj ĝis nun enorme lernis por esti akceptita al la universitatoj, kiujn ili volis, kaj nun, ke ili studas ekzakte kie ili volas, do, nun la universitato estas la defio por ili. Komenci, alkutimiĝi, daŭrigi la studadon alie, en nova loko, estas malfacile.
Kelkaj, kiuj ĝis la somero studis poste bezonis trovi laboron. Kaj vi ĉiuj scias, ke plej facile estas Esperantumi dum la studjaroj pro la ferioj, sed tio jam estas nur bela memoro kiam vi bezonas negoci libertempon. Ĉiam estas iu, kiu laciĝas post la organizado tiom, ke prefere ne volas daŭrigi, ĉar la organizado kaj movadumado ne ĉiam alportas nur plezuron kaj ja estas multe por fari sen fakte ĝui la renkontiĝon mem. Ĉe ni estas ankaŭ la demando aŭ dilemo de la aĝo. Unu membro de la teamo iĝis 30 jara, do post la elektado de la nova estraro ni havos je unu malpli por la organizado de la IJS. Ankaŭ pri HEJ oni pensas, ke la organizo estas kontraŭ „super 30”, sed tio ne estas vero. Ni simple ne ŝanĝis la statuton por permesi havi pli aĝajn estraranojn, ĉar tio estintus pro unu homo, ne pro la ideo, ke ni ĝenerale volas tion. Estas tre facile esti atakata pro tio, anstataŭ pripensi, kial la junuloj devas servi kiel organizantoj ĉie. Tio estas unu el la plej oftaj kritikoj, kiujn ni ricevas. Oni kompreneble povas helpi la junulojn super 30 ankaŭ, sed se vi ne akceptas, ke eble viaj proponoj ne plaĉos al la homoj kiuj estas ja parto de la celgrupo, tiam prefere ofendiĝu hejme, en la soleco de via loĝejo kaj ne lacigu la junulojn per tio.
Dum la balo de la 25-a IJS ni invitis la antaŭajn organizantojn de tiu ĉi aranĝo, kaj tio rezultis, ke ni “rehavas” malnovan organizanton, kiu volonte revenis labori kun ni. Do rezume: ni havis 4 lernantojn, 4 universitatanojn, 2 homojn jam kun laboro. Nun ni havas 1 lernanton, 3 komencajn universitatanojn (unu eksterlande), 4 laborantojn (1 tre malproksime de Budapeŝto, do pri daŭra laboro sabate, ne eblas persone organizi, unu super 30) kaj unu senlaborulon. Tiu lasta estas mi.
Mi havas multe da laboro, nur ne ricevas monon por ĝi. Tio estas mia persona problemo, kaj ĝuste pro la laboro de tiuj, kiuj ja havas propran laborejon ne plu havas tempon agi en la E-mondo, aŭ eventuale maljunas por tio. Tiel ni nun havas 4 dediĉitajn homojn por ĉiuj projektoj kaj la aliaj eble helpas, sed oni ne rajtas kulpigi ilin, se ne plu volas aŭ simple ne povas. Ni ĝoju, ke ni havas entute 4 aktivulojn, kiuj faras multe da laboro, do t.e. tri krom mi.
Kial mi matematikumas tiom? Tial, ĉar kiam estas projektoj, kaj naskiĝas ideoj pri kunlaborado ni bezonas scii kiom da homoj povos sindediĉi por ili. La afero estas tre aktuala por HEJ. Ni estis en tri projektoj kaj ni bezonis vidi kiel ni povos partopreni ilin. Unue mi skribos pri la du fiaskoj, kaj poste pri io, kion ni eble povos realigi. Unu estintus inter la 4 mez-eŭropaj landoj por fari junularan renkontiĝeton, semajnfinan, nur por komencantoj en Esperantujo. Tiu afero ne okazis malgraŭ provoj. Unue: nur reprezentatoj de du landoj aliĝis al la afero fakte farante aŭ priparolante ion, la aliaj du nur promesis helpon aŭ simple ne respondis al retleteroj, skajp-invitoj. La poloj insistis komenci la projekton jam printempe pro la limdato de la konkursoj por povi gajni monon de Viŝegrada fonduso, malgraŭ tio, ke la hungaroj diris, ke ili ne havos tempon ĝis junio. Mi persone ne povis kontroli la tekston kaj la bezonatajn aferojn por la konkurso, simple tute ne povis helpi ĉar miaj finaj ekzamenoj kaj la limdato de mia tezo estis ekzakte tiu tempe. Ni kompreneble ne gajnis, la sendita afero estis malbonkvalita, kaj estis priparolita poste dum la IJS, sed ni decidis ne plu labori pri tio, ĉar sen aktivuloj el ĉiuj landoj, sen mono, sen kono ankoraŭ ne eblas realigi tion.
Due, dum la tuta jaro mi ricevas leterojn kaj kritikojn, ke la junuloj ne volas kunlabori kun la plenkreskuloj pri la E-movado en Hungario. Tio signifas, ke ili volas, ke ni organizu aferojn por ili, aŭ ili volas helpi nian laboron per konsiloj, kiuj ne estas uzeblaj pro tio, ke ili tute ne scias kion bezonas IJS organizado, aŭ junulara renkontiĝo tutĝenerale. Mi pensis, ke estus bone organizi ion kune, do proponis la fortojn por la printempa JER transformi al Hungara Kongreso kaj havi komunan temon, diskutrondojn kiel envolvi komencantojn, junulojn al la E-projektoj, renkontiĝoj. La problemo estas, ke ni volis komenci la laboron kun HEA, kaj havis unu babiladon kune, sed ĝi konsistas nur el 2 personoj, kiuj eventuale laboras por la organizo. Ne pli. La estraro ne laboras krom tiuj 2 homoj. 1 kiu havas sperton pri la junuloj, la movado, organizado, kaj 1 alia, kiu fakte eĉ preskaŭ ne parolas Esperanton kaj ne vere komprenas la movadan parton, nur la teĥnikajn aferojn pri la mona parto de la asocio. Tre grava tasko, tamen ne sufiĉas por la organizado. Do tiu, kiu ne komprenas, kiom profunde la E-movado en Hungario bezonus E-Kongreson decidis pri ne okazigado pro monaj kialoj antaŭ provi trovi solvon kune kun HEJ pripensante alian lokon, provante aliajn lokojn. Tutdomaĝe. Do bone, ni prefere ne engaĝiĝu kaj lasu la projekton por aŭtuno 2015, eble prefere kunlaborante kun aliaj organizoj, ekzemple ILEI aŭ iu alia, mi ne scias momente. Tamen tempo kaj energio denove perdita por nenio.
Kaj nun ni alvenas al la granda fiŝpeco de mia rakonto: JES. Jes, la fama Junulara Esperanto-Semajno. Tiu renkontiĝo al kiu mi plurajn artikolojn dediĉis. Kie mi komencu? Do, eble unue per la bazoj. JES, organizita de PEJ kaj GEJ, do la polaj kaj germanaj junuloj kune alvenos al sia 7-a jaro de sia rilato en 2015. La IJK en 2015 estos en Germanio, la IJK en 2016 estos en Pollando. Kiu okazigu do ĝin? Ĉu estas sufiĉe da gejunuloj en ambaŭ landoj por fari inter tiuj du grandegaj aranĝoj la silvestran renkontiĝon de Eŭropo? La organizantoj de la antaŭaj jaroj pensis, ke ne, tio ne eblas, do petis HEJ helpi pri ĝi ankoraŭ fruprintempe ĉi jare. Poste PEJ kunsidis, kaj ni ricevis retleteron tuj antaŭ la IJS (2 tagojn antaŭ la komenco) repripensi la kunlaboron, ni diru, malĝentile, sciante, ke ni estas tutokupataj per la organizado de nia propra evento. Do, ni interkonsentis pri la komenco de oktobro. En septembro HEJ kunsidis kaj ekparolis pri tio, kiu povus partopreni en la organizado kaj kiu respondecus pri kio, kiajn kondiĉojn ni havas, kaj kion ni povas oferti. Eventuale la renkontiĝo estus en Hungario kaj pri la lokaj aferoj kaj ekskursoj ni povus helpi, sen la financoj aŭ kunordigado por ne „forpreni” la eventon, sed plene subteni la tutan teamon. Ni fervore komencis serĉi lokojn, kaj trovis du, kiuj sufiĉe bonas por la organizado, ne tro malproksime de Budapeŝto kaj atendis la skajpan kunsidon preta por la laboro.
Kio okazis? La dua frazo de la germanoj estis, ke ili ne volas JES en Hungario. Tio ne estis la interkonsento de GEJ kaj PEJ. Se ni restas ĉe la formaleco de la afero, ni povas vidi, ke ne ekzistas renovigita kontrakto jam de pluraj jaroj, do fakte tio ne gravus. Pli gravas, ke la germanoj daŭre havas la premon de ekstere por okazigi renkontiĝon, kiel IS en la pasinteco. Ĉiuj nunaj aktivuloj en GEJ estas tie de malpli ol 2 jaroj, do ili ne scias kian taskon ili devus plenumi, ĝuste pro la malsperteco kaj la fiereco pri la pasinteco. Do, ili decidis tiel pro multaj kialoj, bone. Fine ili konsentas ne organizi ion ajn paralele al eventuala hungara JES, por ne fari konkurencon, sed preskaŭ plene rifuzas helpi ajne. Intertempe evidentiĝis, ke la antaŭe tutstabila GEJ bankrotiĝis, sed tion ili forgesis mencii al ni. Do, tial tute neis fari la financojn por hungara evento kvazaŭ ili ne povus fidi la hungarojn, sed ne temis pri tio. Ke ili mem povus okazigi la renkontiĝon, se la poloj ne povas. Mi dubas tion, ili eble dankos nin poste, ke ili ne devis organizi ankoraŭ unu semajnon por E-istoj. Nek la poloj sciis pri la situacio. Unua signo de supozeble ne tro bona komunikado inter la du teamoj. La kvalito de organizado multe dependas de la komunikado kaj ĉefe se temas pri internacia teamo. Mi partoprenis du JES-ojn kaj al mi tute klaris, ke ili ne sufiĉe bone kunlaboras, la informado kaj la kvalito de organizado, aperado de aliĝilo malfruege en la pasintaj jaroj suspektigis ion similan. Nun la hungaroj povis vidi tion en viva konversacio. Tiam mi perdis entuziasmon. Vidante, ke la poloj kaj la germanoj tute ne interkonsentis pri la kondiĉoj de la hungara partopreno. Originale ni pensis, ke la afero estos preskaŭ nur formaleco kaj ni komencos la laboron, sed ne, anstataŭe ni ŝokiĝis vidante la rilatojn, kaj pridiskutis tion en paralela fenestro de skajpo nur kun la hungaroj.
Post kelkaj tagoj… letero. Ni organizu kun la poloj, ĉiu kaze estus ilia tasko okazigi ĝin en Pollando, ĉi jare JES estos en Wiesbaden. Plena cirklo, 3×2 jaroj, kial ne provi ie alie? Sed. Aŭ ni faras la financojn, aŭ ni ĉeforganizas. Granda diskuto inter la junuloj de HEJ. Originale tute ne temis pri tio! Ni sciis, ke tio okazos, ke subite ni devos multe pli fari ol la unuaj petoj kaj interkonsentoj, damne! Se mi kunordigas, kiu faros IJS-on?… Do, fine mi akceptas. Sed petas le teamon de la poloj la sekvan semajnon. Intertempe ni daŭrigas la laboron, vizitas la ejojn, daŭre pridiskutas kiel okazigi JES kun kiuj, kie. Sed ne venas propraj informoj de la pola teamo. Ni atendu ĝis ĈAR, ĝis la fino de novembro por la teamo. Do, klare ne estas sufiĉe da homoj tie, ĉar estas nur unu homo, kiu plene okupiĝas pri la afero, kiu ricevis la taskon kaj laboras pri/por ĝi, ĉiuj aliaj silentas. La IJS organizado tute haltas pro JES, ni ne havas ejon, eĉ ne okupiĝas pri la serĉado post la fiasko kun la loko en la urbo Sopron pro la malfleksemo de la restoraciestro tie. Tio simple ne funkcias. Ni bezonas alian lokon. Ne trovas. Nek vere serĉas, daŭre ni parolas nur pri JES, uzas la IJS-liston nur por JES kaj mi malrapide freneziĝas, ke estas du renkontiĝoj sen vera helpo.
Do, nun okazos ĈAR ĉi semajnfine. Mi gvidos kunsidon pri la renkontiĝo. Triope veturos la hungaroj por vidi kiel ni statas. Tio estas la lasta ŝanco de la poloj. Fine, JES ne estas nia renkontiĝo, sed per IJS ni ne evoluas pro la malfruo de PEJ. HEJ ĉion faris ĝustatempe, kunsidis, okazigis, organizis, serĉis. Aperis ĝustatempe por skajpkunsidoj, priparolis. En PEJ estis eĉ homo kiu venis saluti la homojn, kaj ĝisis ĉe la fino, sed nenion aldonis al la konversacio intertempe, ne alportis ideojn, opiniojn… Kiel eblas tiel kunlabori? Ni vidos post la semajnfino, venas tempo por LA decido. Ĉu fari JES en Hungario aŭ ne? Ni vidos…
Mia artikolo pri la ŝanĝoj en la teamo de IJS devas ankoraŭ atendi, ĉar la komenca stato de nia teamo pli ŝrinkis kaj pro novaj projektoj niaj energioj estos tute aliel uzitaj ol antaŭe planite. Pro tio mi petas plian paciencon rilate al tio. Mi mem tre volas jam rakonti kaj analizi la situacion, kiun ni ekhavis post mia dua sinsekva IJS-kunordigado.
Intertempe Massimo de TEJO-Tutmonde petis min verki artikolon (5000 literan) rilate al la hungara movado kaj kiel TEJO povus helpi nian laboron. La celo estis paroli pri “konkretaj problemoj, necesoj, kiujn la junaj hungaraj esperantistoj havas”. Mi devis proponi solvojn, kiuj estas “konkretaj kaj realigeblaj”.
Se vi legas mian blogon de longa tempo vi tre bone scias, ke mi parolas nur pri tiuspecaj aferoj: pri problemoj kaj iliaj solvoj en la Esperanto-movado. Estis amuze legi en la retletero, ke oni vere substrekis por mi, ke la proponitaj solvoj devas esti realigeblaj. Mi supozas, ke tio signifas, ke TEJO ofte ricevas tute “revajn” aŭ nerealigeblajn ideojn de sia membraro aŭ de naivaj homoj. Aŭ male, eble ili tro ofte pensas, ke bazaj aferoj, kiel propre funkcianta retpaĝo apartenas al la kategorio “nerealigebla”. Ĉiukaze estis la unua fojo, ke mi skribis ion ajn por Esperanta gazeto, ĉar ĝenerale mi tute ne ŝatas verki tekstojn, sed ĉifoje pro la nekredebla superŝutiteco de mia teamo mi akceptis la taskon. Mi ne scias kiam ĝi aperos, pri tio mi ne havas informojn.
Tion mi skribis:
“Saluton, Stela raportas, unu el inter la aktivuloj en la Hungara Esperanto-Junularo. Mi estas feliĉa, ke mi laboras en malgranda, sed forta Esperanto teamo, kie ni volonte organizas renkontiĝojn al la junuloj en kaj ekster Hungario. Mi pensas, ke ĉe ni bone funkcias la elpensado kaj realigo de aranĝoj – ekzemple nia semajnfina JER (Junulara Esperanto-Renkontiĝo) printempe, IJS (Internacia Junualara Semajno) somere, unutagaj ekskursoj kaj aktivaĵoj dum la jaro kune kun la partneradoj kun aliaj eventoj. Al ni mankas la pli vasta varbado al la eventoj enlande kaj internacie. Ni havas la kutimajn kanalojn de informado, kiel niajn retpaĝojn, retlistojn kaj leterojn, krome vizaĝlibron kaj pepejon. Tamen, la novuloj ne trovas nin tiom bone aŭ rapide. Ankaŭ tio malfaciligas nian laboron, ke malgraŭ tio, ke en Hungario multe da homoj lernas Esperanton, tio ne estas por plezuro aŭ honesta interesiĝo pri la lingvo, sed daŭre pro la reguloj de la hungara ŝtato rilate al diplomoj. Por ricevi la oficialan paperon pri la finstudado oni devas havi lingvoekzamenon el ajna vivanta lingvo. Por multaj homoj tiu estas la facile lernebla Esperanto. Do, estas defio prezenti la uzeblecon de la lingvo post la pasado de deviga ekzameno.
Mi pensas, ke se forta TEJO kun la nova retpaĝo povas montri la internacian interesiĝon kaj kunlaboradon de junuloj tra la mondo, tio povas esti unu el la solvoj al nia problemo en Hungario. Mi supozas, ke multaj krom ni en HEJ jam tre atendas la renovigon de la centra hejmpaĝo kaj havas grandan esperon rilate al la informoj kaj uzado de ĝi. HEJ povas oferti bonkvalitajn renkontiĝojn kaj trejnadon por tiuj, kiuj interesiĝas pri organizado ambaŭ praktike kaj teorie, TEJO povus helpi disvastigi la rezultojn de la Landaj Sekcioj. Ni estas bonŝancaj, ke ni povas funkciigi plurajn retpaĝojn por niaj eventoj aparte kaj dulingve de HEJ, sed tio estas vere multe da laboro kaj tempo por ni. La centra retpaĝo de la monda junularo povus havi la eblecon oferti lokon por tiuj LS-oj, kiuj ne havas propran retpaĝon. Tio estas realigebla kiel profiloj por la LS-oj kun almenaŭ bazaj informoj por tiuj lokaj junuloj, kiuj ŝatus trovi aktivulojn en siaj landoj. Ne nur pro tio, sed ankaŭ pro propra informado estus oportune, se TEJO pli hastus aperigi ĝustatempe KODEJO-n por ke la LS-oj bone konu la defiojn kaj komunikilojn de aliaj LS-oj. Krome, mi esperas, ke realiĝos plena kalendaro nur por junularaj eventoj por ke homoj vidu, kie ili povas uzi Esperanton. Ekzemple se TEJO decidas subteni kaj disvastigi la projekton de esperant.io, tiam sur mapo bone videblus la renkontiĝoj plej proksime al vi.
Rilate al renkontiĝoj: se TEJO instigu la organizadon de malgrandaj eventoj, unutagaj projektoj en siaj LS-oj. Mi pensas pri tio, ke ekzemple ekzistas la tiel nomata Eŭropa Tago de Najbaroj. Rilate al la disvastigo de Esperanto kaj informado pri la internaciaj kunlaboradoj oni povus okazigi najbarajn renkontiĝojn en ĉiuj partoj de la mondo dum tiu tago. En Hungario tio povus esti renkontiĝo ĉe la landlimo kun la slovakoj aŭ aŭstroj, en pli grandaj landoj renkontiĝo de proksimaj Esperanto kluboj de diversaj urboj. Tio povus esti pozitiva mesaĝo de la uzeblo de la lingvo. Ĝenerale TEJO devus instigi la okazigon de eventoj, kaj malgraŭ tio, ke ekzistas helpilo (fakte, tio estas nur listo de taskoj, ne vera priskribo de ili) por grand(eg)aj eventoj, tio estas vere la escepto, ke junuloj organizas por multe da homoj kaj dum longa tempo. Ĝuste pro tio pli bone estas instigi malgrandajn okazaĵojn, kiuj ne bezonas multe da sperto kaj tempo. Helpilo por tiaj programoj por organizado kaj disvastigo plene bonvenas.
Se TEJO volus havi oftan novan enhavon por la retpaĝo, estas facile peti homojn/organizojn por skribi nur inter du kaj dek frazojn pri siaj aktivaĵoj (mencii urbon kaj landon) por konigi kun la homoj en la mondo pri klubvesperoj, vizito de eksterlandano, ekskursoj, kunsidoj, organizado de eventoj. Tio montrus, ke ne nur tion indas raporti se okazas unusemajna grandskala evento, sed ankaŭ pri la ĉiutaga uzado de Esperanto. Tio prezentus multe pli bone la vivadon de la lingvo, kies pinto estas la kongresoj. Rilatas al tio, ke la malrapide revivanta Pasporta Servo estas pretigata teĥnike, kaj bezonatos helpo disvastigi ĝin denove inter la junuloj. La nunaj gastigantoj estas plej multnombre maljunuloj. Estas multe pli alloge gasti ĉe junuloj, sed por tio ili devas scii pri la ekzisto de PS. Tiu laboro jam nun povus komenciĝi per preparado de la historio de PS por regajni ĝian antaŭan rolon kiel unu el la bazaj servoj de TEJO. Ankaŭ la malriĉaj hungaroj bone profitus de la gastiga servo en Esperantio. Se ĝi refunkcios, ĝi estos bona varbilo por Esperanto.
Konklude mi vidas la rolon de TEJO en la LS-oj, kiel helpon por fortigi la movadon en la diversaj landoj donante konsilojn, helpante disvastigon de aranĝoj, sekurado de bone funkcianta retpaĝo, kies informriĉeco helpas la interesiĝantojn de la ekstera mondo kaj aktivulojn en la asocioj.”
Se io ne okazas nuntempe, eble mia opinio estas, ke io ja devus okazi. Kial mi skribas tion post pluraj monatoj da silento? Aspektas tiel, ke eĉ ne videblas kio okazis pasinttempe, ĉar ne indis skribi pri io ajn. Kiel ĉiam, la vero ne estas tiom simpla. Mi skribos pri kiel okazis la UEA eksperimento dum JER en marto, kaj ankaŭ pri tio kiel la IJF forprenas mian entuziasmon okazigi IJS-on. Sed unue pri TEJO.
La retpaĝo de TEJO dum la tempo de skribado denove ne funkcias. Mi supozas, ke ĝi revenos post kelkaj horoj/tagoj, sed tamen. Finfine la serĉado de nova retpaĝisto komenciĝis (kaj finiĝis). La alvoko aperis ĉe vizaĝlibro, kion kompreneble ne ĉiuj legas, kaj ne estas atingebla al neuzantoj, sed do, almenaŭ io por renovigo de tiu honto videblas. Estis kelkaj semajnoj por sendi la proponojn, finfine ne la kutima limdato estas morgaŭ sinteno. La aktiviĝo de TEJO, se io estas/okazas, tio montriĝas ĉe vizaĝlibro, sed ne tro en la retpaĝo. Eĉ se aĉa, ĝi tute ne estas ĝisdatigita, kion mi tute bedaŭras.
Mi provis trovi la unuan parton de la Konsultado por la strategio de TEJO, ĉar mi surprize vidis, ke estis alvoko por jam la dua rondo en junio por kiel pli bonigi/funkciigi TEJO-n? Mi tre ŝatas la iniciadon de tiu agado, ĉar evidente ne multo okazis en la pasintaj jaroj, la organizo malrapide mortadis kune kun pluraj landaj sekcioj. Sed mi ne komprenas: kiel bezonatas dua konsultado? Post kiam la retpaĝo denove komencis funkcii, mi decidis rigardi, ĉu estas io rilate al tio sur tejo.org? Jes, estis. Do, mi legis la longegan kaj tre titolajn ideojn kaj pensis: ĉu TEJO komune jam sukcesis tion ĉion atingi, ke jam la dua fazo bezonatas? Ne, kompreneble ne. Kial oni ne komencas fakte realigi almenaŭ kelkajn ideojn anstataŭ kolekti pliajn?
Do, reen al la konkurso pri retpaĝisto. Laŭ mi, se la organizo havas publikan (khm, preskaŭ) alvokon al posteno, tiam kiam la limdato pasis kaj iu estis elektita kiel gajnonto… do, kiel mi diru? Ĉu oni ne devus eble anonci tiun personon, kiu espereble realportos la gloron al la organizo farante propan retpaĝon? Mi skribis retleteron al la Centra Oficejo demandinte, ĉu eblus scii, kiu gajnis. Nenia respondo. Sed ne nur tion mi demandis.
Promesite por mezo de majo, la KODEJO de TEJO ankoraŭ ne estas preta – preskaŭ meze de junio. Ĝi estas tre valora raporto kiu kolektas informojn pri la Landaj Sekcioj. Saci kaj mi nome de HEJ proksimume du horojn pasigis plenigante ĝin. Ni pensis, ke se ni povos vidi la respondojn de la aliaj asocioj ni povos lerni kaj profiti de tio. Ni ĉiuj. Videble, la retadresojn oni jam komencis uzi por kelkaj retleteroj, ĝenerala komunikado, sed la raporto ne estas preta. La limdato por plenigi ĝin estis la 15-an de februaro. Se mi bone informiĝis ĉ. 20 LS-oj sendis la respondojn. Vidante la abundon de demandoj mi povas kompreni, ke daŭras pli longe pretigi la raporton. Tamen ne komprenas kial la rezultoj ne videblas post preskaŭ kvar monatoj?
European Youth Event 2014 okazis fine de majo kun la partoprenado de pluraj Esperantistaj junuloj. Ili iris por reprezenti TEJO-n. Prenante la informojn de kelkaj vl-paĝoj mi vidis, ke tiu grupo de gejunuloj tre bone amuziĝis, rigardis la urbon, festis ktp. Sed mi demandas: kio estas la utilo por TEJO? Kaj por la aliaj E-gejunuloj ĝenerale? Tiu estis anoncite kun la kutima hasta limdato morgaŭ, kaj la hungaroj pro la tre studema majo ne povis konsideri tiom rapidege partopreni, ĉefe ne varbi por ĝi anstataŭ ni. Do, niaflanke mi tute ne havas ideon kio okazis tie. Mi povas vidi ĉe la oficiala retpaĝo, ke oni provis kunhavi multajn junulojn. Bone, tion vi sukcesis. Sed kiel plu? Mi malĝojas ne vidi ion ajn pri tio, nur kelkajn junulojn tre malmultkoste festi por semajnfino. Kial la energio pri subvencipetado iras al tiaj aferoj? Kial ne koncetriĝi pri helpi la LS-ojn, fakajn sekciojn anstataŭe? Aŭ se vere tiom indas partopreni en tiuj ekster Esperantaj internaciaj eventoj kial ne videblas kio estas la valoro de tio? Mi vidas, ke unuopuloj bonfartis, sed krom tio kion oni reprezentas, se la agado de TEJO iĝas tiom ekstera?
Ekzemple kial ne helpi la redaktoron de la TEJO-Aktuale? Pro la translokiĝo de la redaktoro la aperado de la pasinta numero malfruis. Kune kun la alvoko al nia renkontiĝo, kaj post la unua limdato. Mi tute ne kulpigas ŝin, mi simple vidas, ke neniu estas helpanta, se io simile urĝa okazas. Translokiĝo ne okazas ofte. Aspektas tiel, ke ne estas rimedoj por iel tamen aperigi TA-n bontempe. Supozeble ŝi ne ricevas iun ajn helpon, alikaze iu povintus transpreni la devojn partatempe. Domaĝe. Por la IJS, JER, HEJ-aferoj estas klare kiu respondecas pri kio, tamen, se bezonatas ni transprenas kaj transdonas taskojn por provi ne forgesi aŭ malfruigi ilin.
Same pri la efikeco de la Babiladu kun estraranoj! iniciato mi ne certas. Mi vidas, ke ili disponeblas por unu-du horoj rete, kaj eblas kontakti ilin. Bone, interese. Mi volonte legus pri la spertoj, ja pluraj tiuj okazaĵoj estis. Kiuj novaj ideoj aperis? Kiu serĉis ilin por babiladi? Ĉu estas helpa aŭ informa afero? Mi vere ne kompenas por kio ĝi estas utila, sed eble mi ekscius pri tio, se estus informado. Ne estas, do mi ne scias.
Daŭrige la linion de aferoj, kiujn mi ne komprenas: kio okazas al Pasporta Servo? Antaŭ la IJF kunsidis la estraro de TEJO (en aprilo) kaj donis la taskon por aperigi la PS-on al Roy McCoy. Scias tion mi de vizaĝlibro. Tie la papera eldono de PS 2014 estas promesite antaŭ la fino de junio. Mi atendas la rezultojn. Ankoraŭ ne estas la fino de junio. Tamen, neniaj detaloj aperas rilate al la proceso, sukcesoj, defioj, nur unu leteron ricevis HEJ al la centra retadreso serĉante drupalistojn… Roy trovis nin, ĉar la retpaĝo de nia renkontiĝo, IJS, uzas drupalon. Ni malŝategas ĝin, kaj esperas ŝanĝi la programadon al alia lingvo por la sekvaj aranĝoj. Sed tio, ke oni serĉas ankoraŭ drupalistojn fine de majo ne donas al mi esperon, ke papera versio aperos en junio… Oni ja planis kaj bezonas ĝisdatigi la datenojn unue kaj per tio ne finiĝas la taskoj por aperigi libreton. Fakte, se mi plupensas: ĉu la libreto vere tiom gravas? Denove eble bone funkcianta retpaĝo helpus solvi kaj ĝenerale modernigi PS-on. Mi ankoraŭ ne vidis ĝian iam ajn bone funkcii. Bedaŭrinde.
Kiel okazas la organizado de la IJK? Sufiĉe silentas ĉio ankaŭ pri tio flanke de TEJO. Ion mi aŭdetis pri vojaĝoj antaŭ longa tempo, sed ne multon pli. La retpaĝo mem aspektas bone, multaj informoj troviĝas tie, sed la ligiloj al pepilo, G+ kaj youtube ne funkcias, al vizaĝlibro jes, sed tio ne estas publike videbla de ĉiuj. La nombro de aliĝintoj estas momente 135. Malmulte. Kion helpas TEJO pri la procezo?
Fine, mi rigardu kiel la TEJO-trejnado okazos dum IJS en Hungario. Do, kiel jam skribite, mi petis tre frue havi trejnadon dum la IJS. Unue, mi deziras helpi TEJO-n. Mi ne petis ion ajn novan, nur ke ili faru la saman trejnadon kiel antaŭe dum la JES, do nenia nova materialo devus esti pripensita, ni bezonas nur trejniston, kiu povus veni. Donus senpage la restadon por kontribui. Unue mi planis la programon, demandante kiam estus bone havi la trejnadon, tiam ni priparolis, ke mi rajtas decidi. Poste venis la peto ŝanĝi la programon al la semajnfino nur, ne dum la semajno. Do bone, mi faris tion. Poste venis la decido, ke malgraŭ la fruega peto pri trejnado, tamen ne povos veni la trejnisto. Mi scias, ke parto de TEJO-estraranoj estos en la alia flanko de la mondo pro la aliaj du kongresoj, sed mi ankaŭ supozis, ke pro mono kaj laboro, tamen ne ĉiuj sukcesos iri tien. Ili certe atendis tro longe pri la decido kaj fine la flugbiletoj tro kostis por veni por 3 tagoj al Hungario. La IJS estos tre proksime al Budapeŝto, ne estas granda peno veni al la ejo de la flughaveno. TEJO decidis elekti iun por la tasko de la jam aliĝintoj. Praktika solvo, sed ne tio estis la interkonsento. Mi ne hazarde petis jam plurajn monatojn antaŭe trejniston. Aŭ diru ne, aŭ vi ankaŭ komencu pli frue plani. Kompreneble 2 monatojn antaŭe oni ne trovos malkostajn flugbiletojn. Sed eble 6 monatojn pli frue jes. La rezulto estas, ke ni ne povas plej efike varbi por la trejnado, ĉar ankoraŭ ne haveblas informoj pri ĝi. Ni ne povas doni detalojn pri la tipo de programeroj dum ĝi al la Esperanto-mondo. La trejnisto partoprenos la tutan semajnon, sed mi ne refaros la programon, ŝanĝi denove? Malbona ideo kaj troa laboro. Same interesus min kiel funkcias, sukcesas la rettrejnado, kiun TEJO ofertis en marto pri negocado. Taskoj kaj klarigoj rete, iu tipa trimonata aktivula trejnado. Ĝi devus nuntempe finiĝi. Kiom da aliĝintoj estis/estas? Kiel evoluas la lecionoj? Kiel fartas la eksperimenta fazo? Pri tiaj aferoj eblus vere multe lerni, se ni aŭdus pri la spertoj de la trejnistoj. Sed nek tio okazas.
Mi demandas: kial ne? Ni vere ne tre scias, kion TEJO faras krom kolektado de ideoj. Eĉ ne ĉe vizaĝlibro, nek ĉe pepejo, kiu estus tre rapida 140 karaktera mesaĝo simple ĝisdatigebla, nek sur la retpaĝo. Mi tre bedaŭras tion, ĉar mi serioze pensas, ke se ni scius-vidus pli pri la aktiveco de la oficiale tutmonda organizo, aŭ almenaŭ mi ne ekhavus la ideon, ke ĉio nur komenciĝas, sed fakte nenio donas rezultojn. Verdire TEJO ne estas la unusola, kiu donas la impreson, ke multe, multe pli da homoj parolas pri la aferoj ol faras ilin. Mi denove ricevis retleteron pri kial mi ne lasas helpi la maljunulojn helpi la organizadon? Sed kiam mi demandas fakte kiajn taskojn ili imagas, ke povus pli bone fari por junulara renkontiĝo ol la junularo mem tiam ne venas respondo. Alia retletero povas doni (tute ne helpajn) saĝajn ideojn pri kiel organizi, ekzemple per listado de homoj, kiuj kapablis bone organizi antaŭ dek jaroj. Ĉu ili helpas organizi nun? Evidente ne. La laboro devas esti farita nun, ne en 2004. Mi pensas, ke mi scias, kion mi faras, kial kaj kion mi organizas. Ankaŭ mia teamo. Nur du semajnoj restas, kaj mi estos la lasta en la vico kiu finstudas por la jaro. Nekredeble kiom rapide pasas la tempo kaj kiom da homoj daŭre provas forpreni tiun malmulte da, kion mi uzas por organizi. Kiam ili komencos labori anstataŭ paroli?
Interesa artikolo aperis ĉe la Novjorka Ĵurnalo, kiun mi tuj legis pasintnokte, kiam mi ricevis la ligilon tra pepilo laŭ rekomendo. Temas pri tio, ke de kio dependas la sukceso de firmaoj. Vi certe jam legis intervjuojn kun famuloj, kiuj nun estas riĉegaj, ke ili kredis je si mem, ke ili sukcesos, kaj do, jes, ili sukcesis. Aŭ pri la sarkasmo, ke estas du reguloj por sukcesi, la unua estas ne rakonti al homoj, ĉion kion vi scias…Do, tiu ĉi artikolo substrekas, ke entreprenistoj malsukcesas pro tio, ĉar ili mensogas. Tio estas la unua kialo (certe ne la nura). Kompreneble ekzistas ankaŭ sciencaj publikaĵoj, kiuj esploras kiuj grupoj, profesioj mensogas pleje kaj kiom ofte ktp. La rezultoj? Ni mensogas. Ĉiuj. Ĉefe tiuj, kiuj havas eksteran premon de la socio. Do: ĉiuj. Se vi diras, ke vi neniam mensogas, vi mensogas. Mia patrino estas konvinkita (certe ankaŭ ŝi legis ie), ke ne hazarde nek aperas en La Dek Ordonoj, ke „Ne mensogu!”
Tamen, kial estas problemo, se ni mensogetas? Ĉu ĝi devus iĝi la 11-a ordono? La aŭtoro argumentas, ke ne tio estas la problemo, ke vi iĝas malbona persono pro la mensogo, sed tio, ke vi forgesas pri la nuntempo. Vi provas eviti pensi pri la problemo nun, kaj anstataŭ tio koncentriĝas al la neekzistanta futuro. Vi kreas falsan realon kaj komencas vivi en tiu mondo. Vi povus prefere koncentriĝi pri la problemo, pri ĝia solvado kaj ne okupiĝi pri tio, ke kiel vi sukcesos klarigi, se oni tamen rimarkos, ke vi mensogis. Estas malfacile provi atingi celojn, kiujn vi bazas sur neveraj informoj. Do, gravas pensi kaj agi nun. Kio okazas nun? Kio estas la problemo? Mi pensas, ke se oni ne kaŝas, ke estas fuŝoj, tiam la homoj sentas la honestecon de la celo. La artikolo iomete envolvas budhisman filozofion, dirante, ke se oni povas agi en la nuno, tiam oni pli pacas kaj pli produkteme povas pritrakti la laboron. Laŭ tiu pensmaniero, se ni mensogetas, ni ekpensas pri la futuro, kaj ne ĉeestas nun.
Eble vi jam komencas senti, kial mi volis skribi pri tiu ĉi temo. Simple ne eblas bone, fruktodone labori kun homoj, kiuj mensogas. Eĉ se ili nur mensogetas. La aŭtoro kaj ankaŭ mi pensas, ke rakontoj pri kial oni ne legis retleterojn, finfine ne venis al kunsido ktp. estas malutilaj. Ili ne helpas. Mi sentas tiel, ke mi ne povas sufiĉe ofte diri al miaj kunlaborantoj: mi komprenas, se vi ne havas tempon, ne povas veni, ne povas akcepti taskon, nur simple diru, skribu, komuniku, ke mi ne atendu vian respondon. Estas vere malfacile ĉi jare pro la tezoj kaj finstudadoj. Pasintjare la defio estis, ke mi ne konis tre bone la teamon kaj de eksterlande provis konstrui kunlaboradon por la IJS. Mi daŭre estas eksterlande, kaj mi fidas la homojn kun kiuj mi laboras. Mi pensas, ke ili scias, ke ili povas fidi min. Mi eĉ ne havus tempon daŭre kontroladi (kaj ne volus!), ĉu ili faras la taskojn, kiujn ili akceptis. Kelkfoje kompreneble mi devas rigardi-kontroli, sed ĝenerale mi priparolas taskojn kaj rezultojn kiam ni havas kunsidojn.
Kutime por la renkontiĝoj ni sendas tri aŭ kvar konfirmilojn. Unu tuj post la aliĝo, duan antaŭ la renkontiĝo kaj trian kun la financaj informoj. Por la JER/SPAMO la konfirmiloj post la aliĝo parte alvenis, sed post la kelkaj unuaj aliĝintoj praktike al neniu. Mi ne sciis pri tio kaj unue pensis, ke kial la aliĝisto ne faras sian laboron? Sed poste mi ankaŭ pensis, devas esti problemo en la sistemo, ĉar li ja kutime faras sian laboron. La problemo estis en la sistemo. Guglo ŝanĝis ion pri aŭtomataj leteroj sen averti la uzantojn. Mi ne okupiĝas pri tiu parto de la organizado, do mi ne sciis pri tio. Mi pensis, damne, ni fuŝis. Eĉ se Guglo fuŝis, ni fuŝis. Mi fuŝis. Kial mi ne vidis tion? Do, evidente mi ne havas tempon. Nek la aliĝisto por daŭre kontroli kaj pli rapide rimarki la problemon. Tio ja okazas. En la konfirmilo mi sentis, ke ni bezonas skribi pardonpeton kaj mallonge konigi la situacion. Ne eblis fari pli post la rapida sendado de konfirmiloj de la aliĝoj.
Kompreneble la temo de mensogoj, mensogetoj pensigas min pri aliaj Esperanto-organizoj, renkontiĝoj, homoj kaj okazaĵoj; kiam mi malkovris, ke oni mensogis al mi, al la partoprenantoj ĝenerale, aŭ en antaŭaj renkontiĝoj, kie ne mi estis la gvidanto de la grupo estis kaŝo de problemoj rilate al mi. Kaj mi devas konstati, ke tio okazas vere ofte. Mi nur povas instigi ĉiujn, ke prefere parolu, komuniku, skribu rekte pri la problemoj kaj defioj. Jes, estas kelkfoje terure malfacile. Sed ankaŭ vi eble povas vidi, ke kelkfoje tamen ne tiom malfacile, kiom vi origine pensis. Kredu min, la rezultoj konvinkos vin.
Ĵus estis naskiĝtago de la blogo. Jam 3 jara ĝi estas! Ne, mi ne relegis-analizis kion mi skribis antaŭ kelkaj monatoj/jaroj, kiom mi mensogis aŭ ne, sed mi pensas, ke eĉ se mi ne konsentus momente kun ĉio kion mi skribis iam ajn – tiam, en tiu momento mi provis esti honesta, kaj skribi laŭ tio, kion mi pensis ĝusta. La blogo ĉiam alcelis tion. Ne hipokritumi, ne skribi pri tio, kion mi ne vere pensas. Tamen, nun, ke mi cerbumadas, mi devis almenaŭ unufoje kompromisi pri tio, kion mi skribis, kaj tio estis pri la unua artikolo pri Muzaiko. Kaj kiam mi lasis, ke amiko influu la aperitan materialon, dirante tio kaj tio ne rajtas aperi mi ne sentis tre bone poste. Ne, ne estis mensogoj, nur simple malpli da informoj, kaj laŭ mi tute ne sekretaj aferoj. Sed mi respektis la peton. Do tio okazas tamen, kiam oni intervjuas plurajn homojn. Mi neniam aperigis ilin sen konsento kun la intervjuito. Sed tio estas alia afero, ĉu la intervjuitoj mensogas aŭ ne…
Fine venu problemo nuntempa de nia grupo de HEJ. Alvenas plendoj de okcidentanoj (jam ne en la junula kategorio), ke niaj renkontiĝoj iĝis tro multekostaj por eksterlandanoj, kvazaŭ ni ne volus, ke ili partoprenu ilin, kaj subtenas nur la hungarajn junulojn plialtigante la kotizon de ĉiuj aliaj. Mi deziras respondi al tio ĉi tie. HEJ volas ŝanĝi paŝo post paŝo la funkciadon de la asocio. Nia celo estas allogi junulojn, kaj ĉefe hungarajn junulojn. Tio estas en nia statuto, ni deziras helpi ilin ekzerci la lingvon kaj ekkoni la Esperanto-kulturon. Mi tre tre lacas (kaj ankaŭ la aliaj en la teamo), ke ni daŭre devas defendi(=mensogeti por ne ofendi la demanditon) kial la (mal)grandajn rabatojn la (malriĉaj) hungaraj junuloj, kaj ne la okcidentaj maljunuloj ricevas. Mi scias, ke en la Esperanto-mondo „mojosa” kaj „juna” havas eble iomete malsimilajn signifojn kompare al la ekstera mondo, sed malgraŭ tio mi devas substreki: ni organizas por la junuloj. Jes, tio signifas prefere sub 30. Ni mem estas junuloj. HEJ estas junulara asocio. Min vere ne interesas, se maljunuloj ofendiĝas pro tio. La daŭra zorgo pri kion pensos tiu kaj tiu homo forprenas la malmultan energion, kiun ni ĉi jare havas por fari ion eksperimentan kun UEA dum JER (t.e. la SPAMO seminario), kaj jubilean dum la somero en IJS. Mi jam skribis pri tio antaŭe, ke estas malfacile, ke mezaĝuloj ne havas siajn renkontiĝojn kaj venas al la junularaj aranĝoj por senti la junecon kaj la etoson. Bone, venu kaj amuziĝu kun ni. Sed bonvolu ankaŭ pagi por tio.
Mia amikino invitis min partopreni prelegon ĉe la universitato kiu temis pri blogoj. Ŝi scias, ke mi tre ŝatas pripensi temojn, kaj ĝenerale tre multe okupiĝas pri kion indas kaj pri kio mi devus skribi kiam mi havas tempon. Multajn temojn mi ne traktas, ĉar jam ne plu aktualas. Do, mi ne povis partopreni tiun prelegon bedaŭrinde, sed ŝi rakontis al mi la esencon. La preleganto instigis studentojn komenci blogon, ĉar indas skribi ne nur devigajn eseojn por la universitato (ni vere devas skribi multege, kaj mi tute ne ŝatas tion), sed en via propra blogo vi povas trapensi, alpensi kaj repensi la lernintajn aferojn, reflekti pri ili skribante pri io alia. Estas tiom amuze por mi aŭdi tion, ĉar mi faras ĝuste tion. Min inspiras la studado, mi multfoje menciis pri kio mi lernis, kaj kiel tio rilatas aŭ povas rilati al la Esperanto-movado. Kaj tio kompreneble ne nur pro tio estas, ĉar mi studas sociologion kaj politikon. Imagu, se vi studas lingvistikon, ekonomion, literaturon, muzikon ktp. ne estas temo, kio ne povas iel rilati al Esperanto. Tio donas la riĉecon de la lingvo kaj la kulturo pri kio oni provas tiom ofte klarigi al ni, ke ĝi tute ne ekzistas.
Mi malĝoje konstatas, ke denove pasis preskaŭ tuta monato sen skribado. Ankoraŭ kvin monatoj de la universitato kaj mi estos preta retranslokiĝi al Hungario post entute kvin jaroj eksterlande. Mi ankaŭ planas multe pli skribi somere, proksime al la IJS kaj kompreneble ankaŭ poste pri spertoj. Freŝe, kaj uzante la respondojn de la parotprenontoj. Sed tio estas la futuro. Kio okazas nun?
Reen al la studado. Mi havis kurson pasintjare pri la historio de homaj rajtoj kaj aliaj movadoj, kaj elektis skribi pri la libera softvaro-movado. Estas pli kaj pli da gikuloj, kiuj konas, uzas liberajn softvarojn, kelkaj konas ankaŭ la historion malantaŭ ĝi. Do, tio belege rilatas al nia movado. Fine de januaro kun Saci ni plenigis la TEJO-KODEJO-n, kiu simple kolektas la informojn pri la landaj sekcioj de TEJO kaj fakte demandas vere detale kion la asocio faras je landa nivelo. Daŭris prekaŭ du horojn fari ĝin. Ni faris multajn komentojn kaj demandojn dumtempe por helpi la laboron de TEJO, ĉar kelkfoje ne estis memkompreneble kio estas la celo de kelkaj demandoj. Mi tre esperas vidi la respondojn aŭ simple iun kunmetitan materialon de la LS-oj, ĉar mi vere ne tre bone scias kiel la aliaj asocioj funkcias. De kie mi scius? Ne vere estas ebleco interesiĝi. Dum la aŭtuna JER mi jam gvidis du diskutrondojn rilate al landa agado por ekkoni la laboron de ĉiuj landoj, kiuj estis reprezentitaj de la partoprenantoj. Nenio oficiale, mi nur uzis la eblecon, kaj estis bona sperto.
Denove, kial tio gravas? Kial oni bezonas vidi kion la landoj asocioj faras? Kial devus esti la informoj liberaj? Se mi pensas pri TEJO, mi scias, ke ‘TEJO estas ni’, do tio estas kavazŭ tio, ke ‘kiu helpas sin, tiun ankaŭ Dio helpos’. Tio ne estus problemo, sed tamen. TEJO havas la rimedojn por vere bone influi la informadon, la fluon de movadaj informoj, de la renkontiĝoj, pri la spertoj, defioj por povi helpi la tutan junularan movadon. Ili havas la informojn. Aŭ eble tamen ne?
Kial mi denove substrekas tion? Kial aspektas tiel, ke mi skribas ĉiam pri la samaj aferoj? Do, estas pro du aferoj, mi komencu per la pli proksima okazaĵo, hieraŭ. Pri la alia mi skribos en alia artikolo. Venas letero de la oficejo, ke de Hungario ankoraŭ neniu aliĝis por partopreni manifestacion en Strasburgo ĉ. la tago de Eŭropo en majo. Hodiaŭ estas la limdato!! Post kelkhora ne respondado al la letero venis denove letero, ĉi foje de estrarano de TEJO, ke homoj, vi ankoraŭ ne aliĝis, hodiaŭ estas la limdato!! Mi vidis la matenan kaj posttagmezan leteron nur post miaj lecionoj, kaj tuj pensis: ĉu mi ne vidis leteron de nia komitatano A? Mi tute ne memoras vidi iun ajn alvokon al tiu manifestacio. Do, la retletero havis ligilon al la hejmpaĝo de TEJO. Evidentiĝis, ke ĝi ja estis anoncita sur la hejmpaĝo, kion oni kutime ne vizitas, ĉar estas preskaŭ neniam propre ĝisdatigita. Sed ankaŭ tie la anonco aperis nur la 9-an de februaro. Sufiĉe malfrue, sed ankoraŭ en ordo, se oni komencas sendi retleterojn al la ĵus kolektitaj aktualaj retadresoj de la KODEJO (limdato por plenigi ĝin estis la 15-a de februaro, do eble al tiuj retadresoj de la LS-oj, kiuj jam plenigis ĝin, sed almenaŭ post la limdato de plenigo, do mapli ol semajnon post la apero en la retejo…) aŭ kial ne sendi al jam ekzistantaj retadresoj de la antaŭa datenbazo, ili ja ne ŝanĝiĝas tiom ofte, ĉu ne? – kun persona alvoko. Mi vere ne komprenas: kio estas tiom malfacile pri tio?
Nuntempe tre multe da homoj uzas vizaĝlibron por varbi. Same HEJ faras tion. La alvoko kaj varbado komenciĝis same nur hieraŭ. Nekredeble! La tagon, kiam estis la limdato por aliĝi! Mi simple ne komprenas kial estas tiom malfacile havi planon, ke se estas iu TEJO-programo, aktiviĝo, oni sendu tuj informleteron al la komitatanoj kaj ankaŭ al la estraro de la LS-oj. Estas klara panikreago tiuj leteroj al la (forgesita?) limdato. Sen almenaŭ iom da baza planado ne eblas subite havi 30 partoprenantojn el 30 landoj. TEJO havas la rimedojn fari multe pli bone sian laboron, kaj pro io tamen ne faras/sukcesas. Se la informoj fluus libere oni pli bone povus helpi la laboron de TEJO kaj sperti pli pri sia propra laboro. Vigligus la movadon, kaj eble ankaŭ oni povus pli facile kapti iun parton por kontribui.
Momente mi sentas tiel, ke ne tro eblas kontribui, ĉar ne eblas simplajn respondojn ricevi, ne eblas ion ajn ekscii sen parolado al la estraro, komitato, kiu ajn oficiala servo. La homoj de TEJO ne rajtas(?) libere labori. Ĉu ne estas fido? Oni ne donas informojn nur tiujn oficialajn malrespondojn. Venu ekzemplo: ni en HEJ pripensis kiel varbi por JER kaj IJS tra TEJO. Kiel peti tiel, ke ne estu tro da laboro por TEJO, sed tamen montru kunlaboron. Do, ni pretigis bildreklameton por la TEJO hejmpaĝo, ĉar ni vidis, ke estas tie ankaŭ reklamo por JES, alia jara E-renkontiĝo. La respondo komence estis, ke tio ne eblas, ĉar se ili farus tion por ĉiu renkontiĝo, tiam kiel aspektus la TEJO-retpaĝo? Do, prave, sed laŭ mi elekti nur JES por havi la lokon por reklamo estas diskriminacio. Kiel povas esti, ke ĝuste la pola-germana renkontiĝo havas lokon, sed ne la aliaj LS-oj, kaj IJS estas unu el la plej grandaj someraj renkontiĝoj… Mi supozas, ke estas nenia rilato al la poleco de la prezidanto. Kompreneble la argumento funkciis, ambaŭ renkontiĝo havas la reklamon sur la hejmpaĝo, reciproke ankaŭ ĉe ni estas varbo por TEJO. Tiel devus tio funkcii. Tiom simple. TEJO bezonas strategion por bone helpi ĉiu specajn renkontiĝojn de landaj sekcioj. Mi ne vidas, ke io ajn okazus en tiu direkto. Pro tio mi tre ĝojas, ke mi scias pri ankoraŭ ne publika projekto, kiu volas helpi tiun situacion. Farita per libera softvaro, de aktivulo, kiu volas helpi per simpla sed tamen kompleksa ideo la movadon. Ne tra TEJO, tio tro komplikus.
Fine venu la filozofio de COC, la plej malnova samseksema asocio de la mondo (1946, Nederlando): ili volas helpi samseksemajn grupojn rilate al tio, kion ili volas. Scii pri la lokanoj, kaj iliaj bezonoj eblas nur demandante ilin. Ne eblas juĝi de ekstere, kiajn spertojn la samseksemuloj havas ekzemple en Rusio. Ĵus finiĝis la olimpikaj ludoj en Soĉi kaj de pluraj fontoj venis la peto aŭ penso, ke bojkoti la eventon estas la solvo por altiri atenton al la aĉega situacio de la samseksemuloj en Rusio. La lokaj samseksemaj asocioj petegis (ankaŭ COC-n en Nederlando) ne bojkoti la ludojn kadre de la subtenado de la gejoj, ĉar tio igas la situacion eĉ pli aĉa por ili… oni kulpigos ilin por fuŝi intence la eventon kaj tio estus ago kontraŭ la ŝtato. La gejoj ne volis riski tion. Do ili vere forte petis ne bojkoti la olimpikajn ludojn. La nederlandanoj, kiuj sentas tre egalece pri samseksemuloj en sia lando (unua lando por permesi geedziĝon en 2001, unue en la mondo) ne komprenis la reagon. La laboristoj de COC ricevis plurcent malamleterojn, ĉar ili ne komprenis kial tiu emblema asocio ne pretas bojkoti Soĉin kaj per tio subteni la gejojn. Sed la asocio tre bone faris kiam aŭskultis la lokanojn. Ilia peto estis klara ne. Tiom multe gravas komprenemo, propraj informoj, aplikado de loka kono kaj peto. Sendube ne tiom facila afero por realigi. Mi tial skribas tiom kritikeme kaj direktas atenton al la problemoj, ĉar mi volas, ke iu ŝanĝu kiel mi pensas. Mi deziras aŭdi la opiniojn de aliaj aktivuloj. De la lokaj defioj, de la sukcesoj, kio okazas? Laŭ mi ankoraŭ multege da laboro estas por ebligi la fluon kaj liberigi la aliron al informoj. Sendube ni profitus de tio. Ni ĉiuj.
Stela ĉiam nur kritikas 