Feliĉan tagon de virinoj al ni! Kompreneble vi povas pensi: sed Stela, tio ja pasis antaŭ 3 semajnoj, vi nur ne ĝisdatigis vian blogon intertempe. Jes, tio estas vero, sed la ideoj neniam ĉesas svarmi en miaj kapoj rilate al projektoj, artikoloj (vidu la sekvan Kontakton, vi trovos ion de mi en ĝi – espereble), novaj podkastoj, intervjuoj kaj pliaj kreativaj aventuroj. Do, nur pro tio, ĉar mi lasas la ideojn iom kreski en mia kapo, tio ne signifas, ke mi ne aktive okupiĝas pri nia movado alie(l). Legi plu →
Miaj blogeroj kutime estas tre longaj. Kekfoje eble tro? Mi ne scias. Mi ŝatas preni la tempon kaj la spacon por bone priskribi, klarigi problemojn, vidpunktojn, aŭ en intervjuoj demandi ĉion kion mi volas, kaj ne mallongigi respondojn – donante spacon ankaŭ por la pensmaniero de la intervjuatoj. Do, por iom balanci tion, mi decidis skribi vere mallongajn kaj utilajn konsilojn en mia blogo. Kion mi probable pilaboros pli longe ankaŭ en miaj podkastoj. 🙂
Venu ĝenerala konsilo por vi de Aleks: “konatiĝu kun la lokaj grupoj, landaj asocioj, TEJO aŭ UEA. Estas multe da lokoj kie oni estas helpemaj. Se vi volas helpi ĉiam estas ebleco labori, kaj per tio vi povas havi belan sperton kaj tio helpas la movadon.” – Li mem redaktis IKU-n, la revuon, kiu enhavas ĉiujn sciencajn prelegojn de la Kongreso. Tiel kunlaboris kun scienculoj kaj profunde inspiriĝis de ilia laboro. Laŭ Aleks, se oni ne scias, ke oni bezonas homojn, tiam oni maltrafas tiujn okazaĵojn. “Se vi volas helpi, diru, kion vi volas fari, kaj vi trovos por vi lokon en la movado, povos labori per Esperanto kaj tio estos mirinda sperto por vi.”
Ĉeforganizantoj, kunordigantoj… unu el la plej malfacilaj temoj kaj taskoj. Nuntempe mi multe pripensas, kaj antaŭlaboras la redaktadon de „LaBoRen! – La Bona Renkontiĝo”. Praktike mi skribas la epizodojn de la serio, kaj kompreneble la demando estas per kio komenci. Ĉar detaloj de organizado estas mil. Multaj aferoj ne vere gravas, nur en ideala kazo oni povas pripensi, plupensi ideojn kaj tiel pli profesiigi aranĝon.
Tio gravas ke per kiuj bazaj temoj mi komencu, kaj la pasinta semajno bone montris al mi kial. Ĉeforganizantoj. Malfacila tasko, kompleksa temo, kaj kerna demando de organizado. Mi nun ne listos por vi ĉion, kion oni ĝenerale devus konsideri. Nur parolos pri unu afero: la parto, kie vi iĝas la kontrolanto de la laboro de la aliaj homoj.
Momente mi observas de la flanko du renkontiĝojn kiuj ambaŭ gravas por mi. Legi plu →
Nun mi finfine devus esti ĝoja. La libreto pretas, ili estas en Roterdamo, la larĝa publiko povas ĝin ekhavi, uzi kaj revigligi la komunumon de Pasporta Servo.
Kaj ne. Mi estas tiom nesatigebla persono. Nur mi simple ne komprenas. Mi ne komprenas kial ne eblas havi iun klaran solvon por kunlaboro? Mi komprenas, ke la laboro de Pasporta Servo estas tro por unu persono. Tial ni laboras en teamo. Ankaŭ tion mi komprenas, ke se projekto sukcesas ĉiam alvenas kritikoj, komentoj kaj enviaj personoj. Ne estas mia unua projekto en Esperantujo… Kritikoj povas alveni de tiuj, kiuj antaŭe devintus finfari la libreton, sed mem ne sukcesis kunmeti la adresoliston. Tiuj, kiuj ne komprenas kiel libreto en 2017 povas servi la Esperanto-komunumon. Tiuj, kiuj ne komprenas kial Pasporta Servo entute ekzistas, se estas aliaj pli bonaj kaj grandaj retejoj kun la sama oferto. (Ne, ne estas aliaj retejoj anstataŭ PS. Mi povas al vi diri, ili ne servas la saman publikon kun la samaj kriterioj kaj promesoj.) Legi plu →
Mi, kiu kritikas TEJO-n tagnokte decidis labori por ĝi. Kial? Fakte, mi ĉiam volis labori profesie por Esperanto. Ne por ĉiam kaj ne dum jardekoj, nur provi iomete. Vidi, kiel tio teorie povus ŝanĝi mian sintenon al la Esperanto-movado, al mia esperantisteco (kio tio estas entute?) kaj mia opinio pri TEJO. Aspektas tiel, ke tiuj ideoj eniri kampojn kiujn mi antaŭe kritikis de ekstere estas io, kio motivas min.
Mi jam laboris pri Esperanto, dum jaroj instruis ĝin al homoj, kiuj bezonis pasi ekzamenojn, sed tio tamen ne estas la sama afero. TEJO ja devas esti almenaŭ unu el la centroj, se ne la centro de la movado por junaj E-parolantoj kaj labori por ĝi devas doni al mi pliajn ideojn pri la stato de la movado.
Verdire mi ne sufiĉe bone vidis la laboron de TEJO antaŭe. Ĝuste pro tio mi decidis provi ricevi postenon kiel merkatikisto. Mi vidis tion, ke mi ne sufiĉe bone komprenas la agadon de TEJO, kaj decidis, ke povus labori pri tio. Mi certis, ke la organizo faras pli ol ĝi sukcesas montri, kaj ke estas aliaj aferoj al kiu ankaŭ indas porti pli da atento, kiel la agado de la Landaj Sekcioj. Tiu kampo gravas por mi, ĉar mi ĝis nun vidis la laboron de TEJO tra estante membro de landa sekcio, nome de HEJ, la Hungara Esperanto-Junularo.
Do, kion mi faras nuntempe? Plej ofte mi decidas kio estas afiŝita en la sociaj retejoj de TEJO. Sed tio evidente ne estas tiom facile ol vi pensas. Unue, mi devis analizi kaj vidi la aktivecon en tiuj kampoj por vidi kion uzi kaj kion prefere ĉesi uzi. Nun por TEJO estas facile, ke mi estas dungite kaj povas influi tiujn kampojn, sed mia tasko klare estos fari strategion, kiu povos helpi al la TEJO-volontuloj en la Centra Oficejo en Roterdamo kaj evidente ankaŭ la TEJO-estraranoj rilate al komunikado.
Mi ankaŭ proponos ŝanĝojn al la retejo de TEJO kaj helpos pri pli efike varbi kaj ĝenerale informi. Ni vidu kiel tio sukcesos. Momente la nombroj montras plian interesiĝon kaj la respondoj estas bonaj. Evidente nun se mi komencos skribi sekretojn kaj enajn klaĉojn mi rapidege estos maldungita.
Tamen tiom mi povas diri, ke internacie labori uzante nur la reton, kaj tiel agordi la laboron estas vere malfacila procezo, kaj mi ofte malpaciencas. Ankaŭ pro tio ĉar ni laboras en malsamaj tempoj dum la tago kaj la semajno. Sed mi jam nun povas diri, ke se vi havas ajnan demandon, proponon aŭ kritikon ne hezitu skribi al mi!
Kompreneble mi nur ŝercis en mia antaŭa blogero. La IJF estis unu el la plej malbonaj E-renkontiĝoj de mia vivo, kaj la nomo de mia blogo supozeble neniam ŝanĝos de la ĝenerala kritikado al plenaj laŭdoj de la movado. Estas sufiĉe da retejoj kaj homoj kiuj volonte faras tion. Tamen, malgraŭ tio, ke mi jam preskaŭ komencas alkutimiĝi al vere malbone organizitaj renkontiĝoj, mi volas komenci kun la laŭdoj de la semajneto en Pesaro, Italio.
Kiam ankoraŭ la organizantoj ne estis lacaj, streĉitaj (komence de la renkontiĝo) ili atentis pri tio, ke partoprenantoj ne sidu sole kaj parigis homojn ĉe la tabloj aŭ petis homojn sidi kune kaj ŝanĝis la tablojn por povi tion fari. Tio estis eble la unuajn du tagojn, sed mi tamen ŝatis, ke almenaŭ tiam ili provis fari ion por la etoso.
Due, aspektis tiel, ke la diversaj generacioj de la italoj bone kunlaboras, aŭ almenaŭ la pli maljunaj movaduloj (ne mal)helpas al la junuloj pri la varbado por la IJF. La loka klubo de Torino (urbo for de Pesaro) ankaŭ multe helpis al la organizantoj subtenante la aranĝon ankaŭ per teĥnikaĵoj. La kontrasto kun nia semajnfino en JER estas granda, kie mi aŭdis de maljunulo en Hungario, ke en la pasintaj tri jaroj mi neniel kontribuis al la hungara movado. (Koran dankon, Szilvási, kaj nun forfikiĝu, dankon. Tio estus helpema sinteno de vi.)
Trie, IJF ne sekrete okazis en la urbo, sed estis prezentado de Esperanto al la urbanoj ĉe la urbodomo en la itala, kaj ĝenerale mi vidis sufiĉe multe da afiŝoj en la urbocentro varbante por tio, gratulojn.
Kaj nun post mia strebo trovi la pozitivajn aferojn venu nur kelkaj de fuŝoj, ĉar mi ne volas troe humiligi la organizantojn. Ĉiukaze mi ne plu partoprenos la aranĝon (ĉi foje mi estis senpage pro la ŝanĝo inter IEJ kaj HEJ – la kontrakto finiĝis per mia partopreno, mi persone dubas ĉu renovigi ĝin, sed feliĉe tio ne estos mia decido). Do mi provos koncize.
Estis vere malbona ideo fari tiom grandan paralelan trejnadon kun la programo por multe da homoj (dum la tuta semajno), ĉar poste neniel sukcesis kunigi la homojn de la trejnado kaj la averaĝajn partoprenantojn. La organizantoj elektis vesperajn programojn, kiujn ili mem ne vere ŝatas, do preskaŭ neniam partoprenis. Kaj ni ne konfuzu tion kun ili estante tre okupataj organizante ion alian intertempe. Ne tiel aspektis. Babiladis meze de la ejo kun aliaj italoj. Kio okazintus sen la preskaŭ senpaga trejnado? Ni estintus vere malmulte. (Aspektis tiel, ke la trejnado mem multe pli gravis ol la renkontiĝo. Tio vere ne funkcias. Homoj organizu aparte la trejnadojn, se ili estas tiom longdaŭraj, la du kune simple ne funkcias – ankaŭ propra sperto, vere neniam plu.)
Mallonge pri la ekskursoj: se vi havas pli ol 40 homojn vi mendu apartan buson kaj ne uzu lokajn busojn por transporti la homojn. Pro la timo, ke la homoj ne aperos por la ekiro ne diru al ili 1 kaj kvaron horon pli frue aperi. Homoj estas plenkreskuloj. Se maltrafas la buson estas ilia propra kulpo. Sufiĉas 20 minutojn pli frue renkontiĝi por fari komunan foton kaj grupiĝi. Sed tio solveblas bone kun aparta buso. Ĉu ne?
La programo estis ĝenerale katastrofo, kaj mi ne komprenas kial havi temon (migrado – ĉu iu rimarkis, ke la evento havis temon krom trejando por trejni trejnistojn?), se nur tri aferoj okazas rilate al ĝi kaj krom tio, kion ajn la partoprenantoj ofertas. La prelegejo mem estis malvarmega, homoj partoprenis malplinombre ĉar ĉio estis en malvarma ĉambro. Ĝenerale aspektis tiel, ke la organizantoj faris programon, kiun mem ne vere partoprenus, kaj ne volonte varbis por ili ĉiukaze. Laŭte babili ekstere kiam estas koncerto ene kun eble 10 partoprenantoj estis vere nekredebla sperto vidi per miaj propraj okuloj, ke tio povas okazi dum IJF. Kie estas la kreivo de la antaŭaj organizantoj? Vere ne indis reviziti post 14 jaroj Italion pro la IJF. La lando kompreneble belegas, sed mi povus viziti laŭ deziro, ne pro tiu evento.
Sed kompreneble kio pleje ŝokis min estis kiom malĝentilega estas la kunordiganto. Ni provis pagi nian kotizon kvar (!) foje kaj du foje estis klare ignoritaj. Rigardante nin kaj poste komencante pli laŭte paroli itale al iu alia homo, turnante sian dorson al ni sen diri ion ajn. Min ne tro interesis, ke ni povis vidi la organizantojn klare kverelegi, mi komprenis nenion. Unue ni pensis, ke estas iu ŝerco, sed poste kiam oni devis apartigi la du kverelantojn (plurfoje dum la semajno) tamen tio estis tro. Mi jam ankaŭ kverelis antaŭ partoprenantoj, sed tio estis antaŭ proksimume 10 jaroj. Prefere ne faru, se eblas eviti. Por tio vi havas organizantejon (tio estis centre de la ejo, do teĥnike ili ja kverelis en la organizantejo, maloportune pro la loko). Aliajn stultajn detalojn mi ne skribos sendependaj aferoj kiel aĉa manĝaĵo, bona vetero estas sufiĉe hazardaj, sed do vi povas imagi la ĝeneralan etoson. Rezume, mi vere volis, ke la semajno finiĝu kaj mi povu iri hejmen.
La semajnfino poste pasis en JER, kiu estis bonetosa kaj plenlabora por mi. La sunbrila kanuumado, multe da babilado, ludoj (kaj mia koktelejo 😉 ) rezultis tre ĉarman tempon apud la lago Velencei. La novuloj tre bonfartis, kaj tio vere gravas por mi. Sed mi simple tiom lacis, ke ĝojis, ke tio ankaŭ finfine pasis. Nun mi devos koncentriĝi al mia sekva ĉapitro de E-vivo, kio temas pri miaj spertoj en la mondo de organizado. Estos strange la somero sen IJS. Teorie mi multe organizos. Praktike mi iros nenien dum la somero por E-umi. Kiel mi vidis post tiuj du eventoj… Gvidlinioj klare bezonatas en la junulara E-movado.
Interesa artikolo aperis ĉe la Novjorka Ĵurnalo, kiun mi tuj legis pasintnokte, kiam mi ricevis la ligilon tra pepilo laŭ rekomendo. Temas pri tio, ke de kio dependas la sukceso de firmaoj. Vi certe jam legis intervjuojn kun famuloj, kiuj nun estas riĉegaj, ke ili kredis je si mem, ke ili sukcesos, kaj do, jes, ili sukcesis. Aŭ pri la sarkasmo, ke estas du reguloj por sukcesi, la unua estas ne rakonti al homoj, ĉion kion vi scias…Do, tiu ĉi artikolo substrekas, ke entreprenistoj malsukcesas pro tio, ĉar ili mensogas. Tio estas la unua kialo (certe ne la nura). Kompreneble ekzistas ankaŭ sciencaj publikaĵoj, kiuj esploras kiuj grupoj, profesioj mensogas pleje kaj kiom ofte ktp. La rezultoj? Ni mensogas. Ĉiuj. Ĉefe tiuj, kiuj havas eksteran premon de la socio. Do: ĉiuj. Se vi diras, ke vi neniam mensogas, vi mensogas. Mia patrino estas konvinkita (certe ankaŭ ŝi legis ie), ke ne hazarde nek aperas en La Dek Ordonoj, ke „Ne mensogu!”
Tamen, kial estas problemo, se ni mensogetas? Ĉu ĝi devus iĝi la 11-a ordono? La aŭtoro argumentas, ke ne tio estas la problemo, ke vi iĝas malbona persono pro la mensogo, sed tio, ke vi forgesas pri la nuntempo. Vi provas eviti pensi pri la problemo nun, kaj anstataŭ tio koncentriĝas al la neekzistanta futuro. Vi kreas falsan realon kaj komencas vivi en tiu mondo. Vi povus prefere koncentriĝi pri la problemo, pri ĝia solvado kaj ne okupiĝi pri tio, ke kiel vi sukcesos klarigi, se oni tamen rimarkos, ke vi mensogis. Estas malfacile provi atingi celojn, kiujn vi bazas sur neveraj informoj. Do, gravas pensi kaj agi nun. Kio okazas nun? Kio estas la problemo? Mi pensas, ke se oni ne kaŝas, ke estas fuŝoj, tiam la homoj sentas la honestecon de la celo. La artikolo iomete envolvas budhisman filozofion, dirante, ke se oni povas agi en la nuno, tiam oni pli pacas kaj pli produkteme povas pritrakti la laboron. Laŭ tiu pensmaniero, se ni mensogetas, ni ekpensas pri la futuro, kaj ne ĉeestas nun.
Eble vi jam komencas senti, kial mi volis skribi pri tiu ĉi temo. Simple ne eblas bone, fruktodone labori kun homoj, kiuj mensogas. Eĉ se ili nur mensogetas. La aŭtoro kaj ankaŭ mi pensas, ke rakontoj pri kial oni ne legis retleterojn, finfine ne venis al kunsido ktp. estas malutilaj. Ili ne helpas. Mi sentas tiel, ke mi ne povas sufiĉe ofte diri al miaj kunlaborantoj: mi komprenas, se vi ne havas tempon, ne povas veni, ne povas akcepti taskon, nur simple diru, skribu, komuniku, ke mi ne atendu vian respondon. Estas vere malfacile ĉi jare pro la tezoj kaj finstudadoj. Pasintjare la defio estis, ke mi ne konis tre bone la teamon kaj de eksterlande provis konstrui kunlaboradon por la IJS. Mi daŭre estas eksterlande, kaj mi fidas la homojn kun kiuj mi laboras. Mi pensas, ke ili scias, ke ili povas fidi min. Mi eĉ ne havus tempon daŭre kontroladi (kaj ne volus!), ĉu ili faras la taskojn, kiujn ili akceptis. Kelkfoje kompreneble mi devas rigardi-kontroli, sed ĝenerale mi priparolas taskojn kaj rezultojn kiam ni havas kunsidojn.
Kutime por la renkontiĝoj ni sendas tri aŭ kvar konfirmilojn. Unu tuj post la aliĝo, duan antaŭ la renkontiĝo kaj trian kun la financaj informoj. Por la JER/SPAMO la konfirmiloj post la aliĝo parte alvenis, sed post la kelkaj unuaj aliĝintoj praktike al neniu. Mi ne sciis pri tio kaj unue pensis, ke kial la aliĝisto ne faras sian laboron? Sed poste mi ankaŭ pensis, devas esti problemo en la sistemo, ĉar li ja kutime faras sian laboron. La problemo estis en la sistemo. Guglo ŝanĝis ion pri aŭtomataj leteroj sen averti la uzantojn. Mi ne okupiĝas pri tiu parto de la organizado, do mi ne sciis pri tio. Mi pensis, damne, ni fuŝis. Eĉ se Guglo fuŝis, ni fuŝis. Mi fuŝis. Kial mi ne vidis tion? Do, evidente mi ne havas tempon. Nek la aliĝisto por daŭre kontroli kaj pli rapide rimarki la problemon. Tio ja okazas. En la konfirmilo mi sentis, ke ni bezonas skribi pardonpeton kaj mallonge konigi la situacion. Ne eblis fari pli post la rapida sendado de konfirmiloj de la aliĝoj.
Kompreneble la temo de mensogoj, mensogetoj pensigas min pri aliaj Esperanto-organizoj, renkontiĝoj, homoj kaj okazaĵoj; kiam mi malkovris, ke oni mensogis al mi, al la partoprenantoj ĝenerale, aŭ en antaŭaj renkontiĝoj, kie ne mi estis la gvidanto de la grupo estis kaŝo de problemoj rilate al mi. Kaj mi devas konstati, ke tio okazas vere ofte. Mi nur povas instigi ĉiujn, ke prefere parolu, komuniku, skribu rekte pri la problemoj kaj defioj. Jes, estas kelkfoje terure malfacile. Sed ankaŭ vi eble povas vidi, ke kelkfoje tamen ne tiom malfacile, kiom vi origine pensis. Kredu min, la rezultoj konvinkos vin.
Ĵus estis naskiĝtago de la blogo. Jam 3 jara ĝi estas! Ne, mi ne relegis-analizis kion mi skribis antaŭ kelkaj monatoj/jaroj, kiom mi mensogis aŭ ne, sed mi pensas, ke eĉ se mi ne konsentus momente kun ĉio kion mi skribis iam ajn – tiam, en tiu momento mi provis esti honesta, kaj skribi laŭ tio, kion mi pensis ĝusta. La blogo ĉiam alcelis tion. Ne hipokritumi, ne skribi pri tio, kion mi ne vere pensas. Tamen, nun, ke mi cerbumadas, mi devis almenaŭ unufoje kompromisi pri tio, kion mi skribis, kaj tio estis pri la unua artikolo pri Muzaiko. Kaj kiam mi lasis, ke amiko influu la aperitan materialon, dirante tio kaj tio ne rajtas aperi mi ne sentis tre bone poste. Ne, ne estis mensogoj, nur simple malpli da informoj, kaj laŭ mi tute ne sekretaj aferoj. Sed mi respektis la peton. Do tio okazas tamen, kiam oni intervjuas plurajn homojn. Mi neniam aperigis ilin sen konsento kun la intervjuito. Sed tio estas alia afero, ĉu la intervjuitoj mensogas aŭ ne…
Fine venu problemo nuntempa de nia grupo de HEJ. Alvenas plendoj de okcidentanoj (jam ne en la junula kategorio), ke niaj renkontiĝoj iĝis tro multekostaj por eksterlandanoj, kvazaŭ ni ne volus, ke ili partoprenu ilin, kaj subtenas nur la hungarajn junulojn plialtigante la kotizon de ĉiuj aliaj. Mi deziras respondi al tio ĉi tie. HEJ volas ŝanĝi paŝo post paŝo la funkciadon de la asocio. Nia celo estas allogi junulojn, kaj ĉefe hungarajn junulojn. Tio estas en nia statuto, ni deziras helpi ilin ekzerci la lingvon kaj ekkoni la Esperanto-kulturon. Mi tre tre lacas (kaj ankaŭ la aliaj en la teamo), ke ni daŭre devas defendi(=mensogeti por ne ofendi la demanditon) kial la (mal)grandajn rabatojn la (malriĉaj) hungaraj junuloj, kaj ne la okcidentaj maljunuloj ricevas. Mi scias, ke en la Esperanto-mondo „mojosa” kaj „juna” havas eble iomete malsimilajn signifojn kompare al la ekstera mondo, sed malgraŭ tio mi devas substreki: ni organizas por la junuloj. Jes, tio signifas prefere sub 30. Ni mem estas junuloj. HEJ estas junulara asocio. Min vere ne interesas, se maljunuloj ofendiĝas pro tio. La daŭra zorgo pri kion pensos tiu kaj tiu homo forprenas la malmultan energion, kiun ni ĉi jare havas por fari ion eksperimentan kun UEA dum JER (t.e. la SPAMO seminario), kaj jubilean dum la somero en IJS. Mi jam skribis pri tio antaŭe, ke estas malfacile, ke mezaĝuloj ne havas siajn renkontiĝojn kaj venas al la junularaj aranĝoj por senti la junecon kaj la etoson. Bone, venu kaj amuziĝu kun ni. Sed bonvolu ankaŭ pagi por tio.
Stela ĉiam nur kritikas 