Native Esperanto Speaker – Esperanto, A Natural Language (Part 2)

Etikedoj

denaskulo, english, experiences, family, languages, life, native speaker, vivo

Hello, and welcome back! This is the second part of my series about what it is like to be a native Esperanto speaker. Just to get you into the mood I start with two little gems: I am so native that I started walking during an Esperanto event, and even my first word was in Esperanto: vidu! As the tram was passing by I pointed at it and said: look! So, let’s dive in and entangle even further the sometimes challenging relationships of what languages I use and with whom.

As established in the previous blog post, my father was French, and my mother is Hungarian. It made sense to them that when we are together, we would all speak a language that everyone understands. My father never learned Hungarian – if you are unfamiliar with it, Hungarian is considered to be one of the most difficult languages to learn. My sister was not a native Esperanto speaker. How is that possible?

Native Esperanto Speaker – The Jubilee Child (part 1)

Etikedoj

denaskulo, experiences, family, languages, life, native speaker, vivo

Hello! Probably you have found this article by looking for experiences of native Esperanto speakers. Or you were just interested whether they exist at all. Maybe, you have seen this video online that has also me in it or you tumbled into the reddit AMA several of us did a few years ago. You googled me and ended up here. Less likely you read my story in the Subcultures comic book about Esperanto by Dan Mazur or the one by Daniel Tammet. Now you are here, and welcome! You are on a blog that is about the Esperanto-community. All the other articles are in Esperanto, because I write about ourselves for ourselves. It is a reflection of my experiences, what I see and also commentary on the topics and events in the Esperanto world.

I am making an exception here to post a few articles in English, because I see the need to explain a few things about native Esperanto speakers. I see many things that are not true, many people are in disbelief that we do exist. So I am here to just tell you about what the experiences of native speakers are like. The truth is what we natives have most in common is that we are all different. We do not share the same stories. Our parents did not decide to teach us Esperanto for the same reason. We do not even talk the same amount, or to the same parents, or in the same situations in our daily lives at all. Honestly, all our stories are very different. The backgrounds, the cultures, the countries, the other languages we speak, I mean literally I cannot think of anything that makes us a group to an outsider apart from the language we share. My mom disagrees, she thinks that we natives were all born into intellectual families. She might be right, I don’t know.

Denaskaj rakontetoj

Etikedoj

Daniel Tammet, denaskulo, vivo

El la libro de Daniel Tammet

“Paĝo 112.”

“Kio?”

“Cent dek du.”

“Ĉu vere?”- demandas mi kun hezito en la voĉo foliumante la libron.

Jes, tie estas mia nomo: Stela, sociologue… La libron aĉetis mia edzo dum ni pasigis semajnfinon en Parizo. Li nepre volis viziti librovendejon. Mi surpriziĝis. Mi tute forgesis pri la libro, malgraŭ la longaj intervjuoj, kaj poste mia reciprokita peto: la sukceso intervjui Daniel post kiam ni finis la laboron kun mia historio.

Kiam mi ankoraŭ havis mian antaŭan facebook-konton kelkfoje mi skribis denaskajn historietojn. Ili montris kiajn demandojn aŭ reagojn ricevas tiuj personoj kiuj estas denaskaj Esperanto-parolantoj. Kutime amuzaj aferoj okazis/as al mi, ofte mi devas klarigi, ke ja mia vivo kiel denaskulo ekzistas, jes, tio estas vera afero. Kelkfoje okazis interesaj intervjuetoj, babiladoj, sed vere malofte tiaj, kiuj profunde tuŝis min.

Sed se iu mencias al mi iam ajn mian patron tio certe tuj iras al mia koro.

La brava knabino – IJS – mia vivo (parto 3)

Etikedoj

ijs, perforto, vivo, ĉikonado

Averto: perforto, ĉikonado, mistraktado

Estis preskaŭ la novjaro en 2009. La 30-an de decembro mi staris en la banĉambro kun malseka hararo dum la 1-a JES en Zakopane kaj bezonis harsekigilon. La knabino apud mi diris, ke ŝi volonte pruntedonos la sian, mi simple reportu post uzado al ŝia ĉambro. Mi devis rapidi, ĉar mia panjo havas sian naskiĝtagon la 31-an de decembro. Amikoj atendis min, ĉar ili promesis iri kun mi al la urbo por trovi ajnan torton por donaci al ŝi tuj post noktomezo. Mi ŝatis tiun tradicion, mi pensis, ke estas gaje festi kvazaŭ alian noktomezon antaŭ la “vera”. Estas magie, kiam vi sentas, ke la nova jaro jam rapide alvenas kaj ĉiu havas tiun ekscititan atendon, ke eble la sekva jaro estos pli bona, aŭ eĉ pli bona ol la pasinta jaro. Oni prepariĝas kune por la festo, ornamas la ejon, kaj komencas jam frue festi, se estas partoprenantoj de foraj landoj, kiel Japanio.

Sed anstataŭ pensi pri tio – miaj haroj malrapide sekiĝis – tiutempe mi havis longan kaj artefarite buklan hararon. Mi nervoze rapidis al la ĉambro kaj konstatis, ke la gepatroj de tiu knabino estis Ĵomart kaj Nataŝa. Mi ne vere forgesis tion, sed iel dum la hastado mi surprize remalkovris tiun fakton. Mi sentis daŭre la honton rilate al ili. Kiam mi komencis klarigi, ke Carina pruntedonis tiun harsekigilon kaj mi nur deziras redoni, kaj dankon, mi tre dankemas, kaj jen… Tiam Ĵomart rigardis pli bone min: kaj demandis: “kio estas via nomo?” “Mi estas Stela. Ni jam renkontiĝis antaŭe, estas en ordo, ke vi ne rememoras min, vi ja renkontas multe da homoj.” Li rigardis mian vizaĝon eĉ pli profunde: “ĉu vi estas tiu brava knabino?”

IJS – mia vivo (parto 2)

Etikedoj

ijs, vivo

Mi komencis pripensi la daŭrigon de la historio inter mi kaj IJS, kaj relegante la pasintan blogeron mi denove konstatis kiom multe donis la kreativeco de nia renkontiĝo al la resto de la junulara Esperanto-movado. Tiom da ideoj, kiujn ni komencis, per kiuj ni eksperimentis oni transprenis por aliaj eventoj, kaj mi ĉiam ĝojas vidi tion. Tamen, estas unu afero transpreni programerojn, tradiciojn kaj alia afero estas liveri ilin. Sed la moralo daŭre restas, ke indas esti kreativa, indas trovi novajn vojojn, kaj perspektivojn.

Mi vere ŝatas, ke ni ne ĉiam volis la samon fari, se io ne funkciis, ni ne persistis. Almenaŭ en la nuna teamo estas tiel. Kaj sidiĝi post la renkontiĝoj estis ĉiam grava parto de la proceso. Mi pensas, ke unu el la plej bonaj signoj de la kvalito de via organiza teamo estas ke ĉu vi kapablas sidi kune post la renkontiĝo. Se tio estas facile, tiam vi bone fartis kune. Se malfacile, tiam eĉ se malbone funkciis dum la renkontiĝo, vi tamen provas prilabori la sentojn, pripensi kio okazis, kaj tamen lerni por la futuro. Se tute ne okazas komuna resumo, aŭ pene nur post longa tempo, tiam klare io tiom fuŝis, ke vi aŭ devos tre multe labori por fiksi la situacion, aŭ decidi ne plu kunlabori. Kelkfoje vi provas, sed simple ne funkcias.

Por mi interesa afero estas, ke ĉiu renkontiĝo kunportas kun si novan teamon.

IJS – mia vivo (parto 1)

Etikedoj

ijs, vivo

Se mi skribus biografion pri mia vivo supozeble tiu titolo estus unu el la eblecoj. Hodiaŭ estas la fino de IJS, la semajno, kiun mi preskaŭ ĉiam partoprenis ekde kiam mi estis 7 jara. Jes, ekde tiom juna aĝo. Oni scias pri IJS, ke malgraŭ tio, ke en la nomo estas junulara, la etoso ĉiam estis pli familieca, kun sufiĉe vastaj aĝkategorioj. Kaj tio ankaŭ signifas, ke de juna aĝo mi estis bonvena. Mi tute ne scias kial mia patrino volis partopreni ĝin, kaj kiel tio okazis, sed fine inter 1994 kaj 2017 mi partoprenis 17 IJS-ojn. Supozeble iel rilatas al tio, ke mia patro mortis en 1993, kaj ni ne povis kune vojaĝi plu eksterlanden – inter alie pro financaj kialoj. Do, certe ni ne planis vojaĝi al la UK, kiu okazis ekster Eŭropo tiam, koincide ankaŭ en Seulo, kiel ĉi jare.

Mi rememoras la jarojn laŭ tio, kie okazis la IJS, kaj kiel mi sentis min tiam. Ĉu estis bona aŭ malfacila jaro? Ĉu mi fartis kuraĝe, inspirite en la lernejo, ĉu mi laboris, estis studento? Kiel estis la vivo? Mi certas, ke ekzistas aliaj denaskuloj krom mi kiuj kalkulas siajn vivojn laŭ E-renkontiĝoj. Eble REF-oj, aŭ IS-oj, UK-oj, IF-oj, IIK-oj, ajna kunveno, kies ĉiu jara atendita alveno diktis la ritmon de la jaro. Almenaŭ la junecon. Tial por mi estas tre emocia ne povi partopreni IJS-on ĉi jare. Ja ne estas la unua fojo, kiam mi ne estas tie, sed jes la unua, kiam vere emocie tro tuŝas min. Mi estas 30 jara, do, mi volis, ke tiu renkontiĝo estu la lasta kiun mi partoprenas kun tiu ĉi organiza teamo, mi ankoraŭ aparteninta al la “junula” kategorio.