• About / Pri SĈNK

Stela ĉiam nur kritikas

~ mi kuraĝas paroli pri ĉio

Stela ĉiam nur kritikas

Category Archives: esperanto

Multe da ĝojo kaj multe da sufero

29 merkredo mar 2023

Posted by Stela in esperanto, organizado

≈ Komenti

Etikedoj

bobelarto, defio, komunumo, literaturo, MoVeMo, organizado

Sonas kiel naski bebon, ĉu ne? Eventuale la kvanto de sufero kaj doloro rezultas espereble en ĉarma-sana bebo kiu poste pli ĝojigas la vivon de sia familio kaj ĉirkaŭaĵo. Verdire, mi ne scias ĉu la komparo taŭgas, ĉefe, ke mi neniam naskis bebon, kaj la Monda Verk-Monato daŭras nur unu solan monaton, kvankam mi jam organizis tri, sed ja povas esti ke la sperto influas poste vian tutan vivon.

Kelkaj ekzemploj venas al mia menso de la pasintaj jaroj kiuj estis profundaj: iu (bone, pluraj…) verkis pecon da teksto kiun volis jam de longa tempo kaj tiel eligis suferadon el sia koro kaj tropensadon de sia menso. Pluraj finfaris projektojn kiujn forlasis dum jaroj kaj finfine trovis la inspiron kaj subtenon fini ilin. Amikecoj formiĝis, babiladoj pli ĝojigis la tagojn, festado de komunaj kaj individuaj etaj sukcesoj fortigis la volon finfari la defion. Eĉ nova kolego de Bobelarto aperis dank’ al ĝi.

Se vi volas scii ĉu iu ideo via sencas aŭ indas la penon vi trovos la respondon al tio nur per ekfarado. Se vi decidas dediĉi la 30 tagojn de aprilo ĉiu tage iom labori pri via revo, tiam kredu min: vi ricevos la necesajn respondojn. La tuton vi povas fari por vi mem, eĉ ne montri pri kio vi laboras, sed la ŝanco je sukceso eĉ pli grandiĝas kiam vi fakte rakontas pri kio vi okupiĝas.

La titolo de la blogero venas de veterana partoprenanto de antaŭaj MoVeMo-j, kaj verdire ĝi trafe arigas la spertojn de la defio: se vi persistas ĉiu tage, fine vi ja atingos ĝojan rezulton. Mi certe jam menciis tion, sed mi faros daŭre: mi ŝatas kiam mi estas ĉirkaŭita de homoj en Esperantujo kiuj faras ion. Ne nur parolas pri tio kion volas fari, sed fakte faras. Mi tiomege tediĝas de niaj karaj samideanoj (ĉu vere ni havas la samajn ideojn? – mi dubas) kiuj havas grandajn ide(al)ojn, sed neniel antaŭenpaŝas provante-testante ĉu la afero fakte realiegblas. Kaj la plej bela parto de iliaj streboj plej verŝajne estas tio ke ili pensas ke la parolado jam estas la finfarita laboro mem. Ke la ideo jam egalas al rezulto.

MoVeMo estas nur tiom kiom vi aldonas al la sperto. Vi povas laŭdi la laboron de aliaj en la grupo, sed neniel tio kompareblas al tio kiam vi partoprenas kaj finfaras la malfacilan defion de arda sindediĉado al tasko dum kvar kaj iom da semajnoj. Estas tiom da homoj kiuj nur rigardas la aliajn labori, kaj jes, kelkfoje agrablaj-afablaj laŭdoj tre bone sentiĝas al la menso. Sed eĉ pli bonas kiam vi mem aldonas ion al la komunumo. Se vi ne nur prenas kaj ĝuas la laboron de aliaj, sed ankaŭ per viaj kapablo kaj perspektivo kontribuas al la tuto.

Kiam la Literatura Duonmaratono finiĝis mi pensis: ho, tio estis vere surprize maratona kaj laciga, sed nun mi sentas tiel ke la vera maratono komenciĝas en aprilo. Iusence nia tuto vivo estas maratono kaj mi scias, ke tio estas kliŝo. Post la mirinda sperto kiun la Duonmaratono donis al ni, venas la vera laboro: daŭrigi kion ni komencis.

En duontago ni prezentis nur impresetojn kiom riĉas la literatura mondo de Esperantujo. Por povi montri tion multe da homoj laboras en la malantaŭo: verkas, eldonas librojn, tradukas kaj redaktas tekstojn por ke estu pri kio paroli. Kaj fari tion ĉion ni pli sukcesas en komunumo. Ĉiu bezonas la subtenon por atingi siajn celojn. En Esperantujo eĉ pli ni scias ke sen nia sindona laboro preskaŭ nenio ekzistus.

Kaj estas kelkaj en luksa pozicio – kiel mi –, kiu povas ĉiutage-profesie labori por diversaj projektoj. Unu el miaj plej ŝatataj aferoj en la mondo estas sidi kun teamo kaj eklabori pri detaloj de renkontiĝo. Kiam ni jam akceptis la bazan novan ideon kaj venas tempo priparoli kiel realigi nian celon. Mi ankaŭ tre ŝatas la eventojn mem kaj sidi poste analizante la sukcesojn, la ideojn por la sekva fojo. Kutime mi prefere laboras pri aferoj kiuj estas daŭripovaj. Kies bazo bone funkcias por konstante evolui koncepton, kiu jam bonfunkcias en si mem.

Por la sekva Duonmaratono la ideoj abundas kaj plurajn indos realigi. La partoprenantoj kuraĝe sendis siajn petojn jam plenigante la aliĝilon – venis amaso por konsideri. Mi konstatu: la kerna ideo bone funkciis, kaj ni atingis kion ni volis: ni sukcese engaĝigis homojn al literaturo en Esperanto ĉirkaŭ la mondo. De la januara organizado ĝis la marta realigado ni ne malŝparis multe da tempo. Ni vere prenis la spacon por plani kion ni volas, kiel ĝi sentiĝu, kion ni deziras atingi, kaj kiam tiuj detaloj estis deciditaj tiam la organizado jam fluis en sia ritmo.

Por la sekva mia persona celo estos “ne esti bezonata” la tutan tempon. Nun tiu parto estis natura: mi ĉeforganizis kaj grandparte gvidis ĝin. Praktike la kontaktadon kun la prezentantoj faris mi kaj pro tio iusence la evento centriĝis ĉirkaŭ mi. Mia partopreno de la tuto estis nepra kaj se bezonintus mi devintus (kaj povintus) gvidi la tuton de la komenca malfermo de la Zoom-ĉambro ĝis la lotumado de la premioj en la fino. Dank’ al mia brila kaj freŝa kungvidanto: Jaes, tio ne estis bezonata. Li elstare gvidis la duan parton de la evento, kaj mi nur subtenis lian laboron de la flanko krom miaj du prezentoj.

Simile estas la koncepto de MoVeMo: la unuan ni vere pripensis rapide kaj prefere testis pli-malpli tuj anstataŭ troe analizi ĉu povus funkcii, ĉu indas demandi multajn homojn antaŭ lanĉi ĝin. La praktiko montras ke organizi jam la kvaran fojon estas io kion la komunumo atendas. Ĉiu foje MoVeMo finiĝas pluraj diras: mi jam atendas la sekvan, mi jam scias kion mi volos fari dum la sekva.

Kaj do por tiuj por kiuj tiu tuta koncepto estas nova: la defio komenciĝos post 3 tagoj! Ni atendas la saman sukceson, malfacilaĵojn, suferadon kaj ĝojon kiel dum la pasintaj. Por vi, kiuj fakte emas testi viajn projektojn kaj labori pri ili en subtenema rondo, jen via ŝanco: aliĝu al la plej mojosa komunumo de agemuloj tuj!

Mi donas al vi la stafeton. Kaptu ĝin!

16 ĵaŭdo feb 2023

Posted by Stela in esperanto, organizado

≈ 3 komentoj

Etikedoj

bobelarto, INK, literatura duonmaratono, literaturo, organizado, reta evento

Se vi volus legi mallongan priskribon pri mi ĝi dirus: Stela ŝatas organizi Esperanto-renkontiĝojn kaj paroli pri tio. Mi malkovrigas al vi nenion novan aŭ surprizan pri mi, krom se tiu ĉi estas la unua blogero kiun vi legas en SĈNK. En tiu kazo: bonvenon al mia mondo!

Kiam ajn mi estis organizanta ion ajn por kaj en Esperantujo mi havis novajn spertojn por rakonti. La strukturo de organizado restas la sama, oni bezonas atingi la samajn etapojn, estas sinsekvo de la laboro. Pro tio mi devas diri al vi, ke nenio donas pli da fajro al mia kreemo ol kiam oni organizas novan Esperantan renkontiĝon. Kaj ĉar momente mi laboras pri io, kio ĝis nun neniam okazis tiel, en tiu ĉi formo, mi ĝoje rakontos al vi iom la fonon de la laboro.

Organizi, partopreni, analizi renkontiĝojn mi faras de jardekoj. Mia sperto kaj kerna parto de mia aktiveco kaj ĝojo estas tio. Ne nur pri kiel okazigi ion ajn, sed pensi pri komunikado, teamo, planado, kunlaboro, limdatoj, negocado kaj celoj.

Ĉefe tion pri celoj mi komprenis tre malfrue. Ke oni ne nur ekorganizu, sed vere pripensu kion kaj ĉefe kial ni faras. Kompreneble poste ankaŭ kiel. Sed nenio montras pli la kial parton de organizado. Ĉar kiam vi havas ion decidindan, kaj organizado temas multege pri decidoj, ĉeforganizado pri la kapablo decidi, vi daŭre devas reiri al la kialo de la evento.

Mi eĉ pli ŝatas analizi organizadon, kiam mi mem estas meze de la procezo. Pridiskuti post la fino de evento kio okazis, aŭ rememori kaj lerni pri malnovaj eraroj, kompreni kiel oni povintus pli bone fari estas tre utila kutimo. Sed rakonti pri la organizado dum oni organizas estas io, kio laŭ mi pleje helpas al ajna organizanto de renkontiĝoj.

Miaj tagoj nun pasas grandparte organizante la Literaturan Maratonon kaj la Interkulturajn Novelo-Konkursojn. Mi parolas kun la ĵurianoj kaj ni ĵus lanĉis la trian eldonon ĉi semajne. La aliĝilo por la maratono jam malfermas.

Iam mi priskribos la sperton de organizi tiom grandskalan konkurson (kompreneble mi jam ekverkis pri ĝi almenaŭ ses foje), sed nun mi vere volas detale paroli pri la maratono, ĉar ĝi estas mirinda sperto. Ĝi estas nova reta renkontiĝo pri literaturo, kaj sentiĝos kiel kurado per literaturo. Ĝi okazos la 11-an de marto ĉi jare. Kaj mi ŝatas ĉion pri ĝi.

Legi plu →

Jarfina kurado

31 sabato dec 2022

Posted by Stela in esperanto, organizado

≈ Komenti

Etikedoj

INK, jarkompaso, MoVeMo, rerigardo, uk

Estas la lasta tago de la jaro, do mi rapide finverku la rakonton, kiun mi komencis la lastan tagon de novembro… Denove pasis monato da laboro kaj kompreneble ankaŭ festoj, nekredeble! Anstataŭ troe detaligi la jaron, mi trakuros la restantajn monatojn de 2022 por povi bonvenigi la novan jaron kun malferma animo por novaj aventuroj en Esperantujo!

Jen!

En aprilo ni daŭrigis la novan defion de MoVeMo, la Monda Verk-Monato kaj en la legosalono legis la verkojn de la verkkursoj kiujn ni komencis en septembro 2021. Diversaj partoprenantoj de la sesioj proponis novelojn por krei libreton nur por tiu ĉi monato. La 30-taga defio alportis eĉ pli da partoprenantoj ol en novembro, kaj ĉi foje ni jam havis aliĝilon, do povis kontakti la homojn por donaci atestilon fine de la monato. En la komencanta verksesio ni verkis rakontojn uzante la samajn 5 vortojn.

Fine de la monato Bobelarto kaj mi ricevis inviton al la Brita Kongreso en Conwy, do ni povis okazigi la unuajn dumrenkontiĝajn verksesion kaj legosalonojn!

En majo ni verkis pri senlimaj roluloj kaj ankaŭ uzis “ekstremajn komparojn” por trejni niajn verkmuskolojn. En la legosalono gastis Mikaelo Bronŝtejn ĉe ni. La monaton ni pasigis per la antaŭpreparado de la 10-epizoda podkastserio de Amo, Tuso kaj Forpaso, kun multaj diversaj laŭtlegantoj kaj bonhumora kunlaboro kun Anna Lobo.

Dum ni produktis la serion, paralele ankaŭ je freneza rapideco redaktis la novelaron por la presado.

Legi plu →

Hasta monatĵurnalo de lastminuta verkanto

30 merkredo nov 2022

Posted by Stela in esperanto, organizado

≈ Komenti

Etikedoj

aktivado, bobelarto, la tuta jaro, legosalono, literaturo, MoVeMo, verkado

Novembron ĝenerale mi ne ŝatas. Ĝi estas la plej griza monato de la jaro, la tagoj daŭre mallongiĝas kaj kutime mi malsaniĝas je iu momento dum ĝi. Do bezonatas serioza strebo por fari ion ĉiu tage por ĝojigi mian animon, ĉar vintro alvenas post okulblinko. Neniel interesas min neĝo, vintraj sportoj, esti ekstere en la malvarmo. Eĉ kristnasko ne aparte entuziasmigas min, la daŭra premo aĉeti donacojn kaj tro da kukoj, drinki tro… do tial mi ĝojis, kiam mi ricevis la ĉi jaran rememorigilon de JarKompaso por kontroli la Esperanto-tradukon de la libreto kaj helpi pri la etaj ŝanĝoj kiuj aperis ekde la pasinta jaro. Mi originale tradukis tiun ĉi projekton de 2015, kaj ĝi estas unu el la plej gravaj aferoj kiun mi plenumas fine de la jaro.

Ĉar la unusola festo, kiun mi vere ĝoje kapablas festi estas la nova jaro. Ĝi sencas al mi. Ni venas al fino de ciklo, kaj iusence komencas novan. Kreskante – kiel infano – la aliaj festoj neniel sencis al mi: naciaj festoj? Deviga malĝojo, pensado pri murdado, kantado de ĉio solemna, apenaŭa ĝojo aŭ gloro por kune festi la nacion. Aspektas tiel, ke ni emas festi nur la terurajn okazaĵojn de hungara historio. Eĉ ekzistas diraĵo: “plorante festas la hungaro”. Triste. Mi ne estas religia, do pasko aŭ pentekosto signifis ne pli ol ĉokolado-kunikletojn kaj plian tagon for de la lernejo – kvankam por tio, mi ajnan kialon akceptas.

Mi ne plu estas en tradicia lernejo, nek festotagoj ĝenerale influas miajn labortagojn aŭ feriojn. Sed silvestro ĉiam estas festo por mi. Kaj ne pro tio, ke estas la naskiĝtago de mia patrino. Ĝenerale estas la unusola festo, kiam ĉiu bonhumoras kaj havas esperon por la nova jaro. Kaj esperi je io pli bona gravas.

Ekde kiam mi konscie uzas la tempon rerigardi al la jaro, kaj kuraĝe revi pri la sekva, mi eĉ pli ĝuas la tagojn gvidantajn al ĝi. Kvankam okazas, ke mi fine plenigas la kajeron nur en januaro. Ĝis tiam mi pensas pri la demandoj, cerbumadas, kaj rerigardas la monatojn en mia kalendaro kaj tagĵurnalo antaŭ mi komencas ion ajn ekverki.

Foje mi vidis en blogo de amiko rerigardon al la jaro rilate al Esperanto, kaj mi ĉiam volis tion fari, ĉar mi sentas tiel, ke mi ne bone notas la aferojn kiujn mi kontribuas al Esperantujo. Mi eĉ ne havas liston de ĉiu renkontiĝo kiun mi helpis organizi aŭ fakte ĉefis, aŭ ne aparte bone kapablas rakonti pri mia profesia laboro nuntempe. Do mi pensas, ke se mi mallonge resumas laŭ la monatoj kiel pasis tiu ĉi jaro tiam mi almenaŭ paŝon proksimiĝas al kion mi deziras esprimi de longa tempo.

Mi komencas pasintnovembre la rakonton, ĉar la jaro ankoraŭ ne finiĝis, kaj mi volas verki pri plena ciklo. Ĝuste pro tio, ĉar en novembro 2021 okazis la unua MoVeMo, la Monda Verk-Monato, kies tria eldono finiĝas hodiaŭ. Mi ankaŭ havis KOVIM, kio ne estis tiom amuze, sed ĉar estis komence-meze de la monato, ĝi duonigis mian defion en du: mi komence verkis pri rakonto, kiun mi volis esplori, fine mi uzis verkohelpilon por fini la defion. Mi elektis fari 700 vortojn tage, kaj komence tute bone sukcesis pri tio, sed fine, ne. Sume mi verkis 20iom mil vortojn tamen, kio ne estis malbone.

Partoprenis ĉirkaŭ 15 homoj, kaj estis vere nekredebla sperto labori kune dum monato. Tiom belaj projektoj naskiĝis, kaj pluraj revenis por kunfari la duan kaj trian fojon ankaŭ! La tuto estis eksperimento por vidi ĉu interesiĝas homoj pri tia defio, kaj ĉu eblas trovi la defion por si en ĝi. Mi povas diri, ke jam la unua eldono superis niajn atendojn. Kaj tiel, apud la verksesioj kaj legosalonoj, nova programo de Bobelarto naskiĝis!

Legi plu →

Kaj la magio okazis la 11-an tagon

11 vendredo nov 2022

Posted by Stela in esperanto, konsilo

≈ 1 komento

Etikedoj

bobelarto, komunumo, MoVeMo, verkado

Dum pluraj jaroj en novembro kiam mi ankoraŭ estis lernanto, – kaj kiam la granda grizeco enfaldas Budapeŝton – mi ĉiam revis pri decembro. Ne nur revis, sed antaŭĝojis la jarfinon sciante ke la vera festo komenciĝos post kristnasko, kiam ni troviĝos en trajno al Germanio por bonvenigi la novan jaron inter amikoj. Okazis, ke ni jam dum IJF en Italio antaŭpagis por la evento, do jam paske mi antaŭĝuis la senton de festo. Kaj tre bone amuziĝis hejmenvenante al Hungario, kiam mi demandis miajn amikojn meze de aprilo: ĉu vi jam scias kie vi festos la silvestron? Ili rigardis min kvazaŭ mi estus freneza… Tio estas 8 monatojn for! Kompreneble ne!

Do ĉi jare kiam mia amikino demandis min pasintsemajne kie mi festos la novjaron, mi pensis: ĉu vi estas freneza?! Ĝi estas ankoraŭ plurajn semajnojn for! Mi laboras, okupiĝas pri miaj taskoj. Kiu pensas pri la jarfino tiom frue? Certe ne mi! Kaj prononcante tiujn vortojn mi rememoris, la ĉi supran rakonton.

Estas denove novembro, grizeco, kaj hodiaŭ estas la 11-a tago de MoVeMo. La suno subite ekbrilas meze de la tago. Ĝi alportas varman senton en mian ĉambron. Mia pulovero ankaŭ flavas, kaj mi lasas ke la sunbrilo agrable varmigu mian vizaĝon dum mi verkas. MoVeMo estas la plej mojosa defio kiun Esperantujo iam ajn vidis. Ĝi estas 30-taga kaj malfacila. Ĉar ne iu eksterulo donas la defion al vi, sed ni elektas la defion por ni mem.

Fari ion ajn dum tridek tagoj, kiu ne estas kutimo en via vivo igos vin labori arde kontraŭ la deziro de via cerbo. Ĝi vere provos vin konvinki ĉiu tage, ke iom verki, legi aŭ kreeme uzi Esperanton tute ne mankas al vi, ke se vi ne faros vian tagan pecon de la plano tiam fakte nenio okazos. Kaj via cerbo kompreneble pravas. Ĝi ne volas labori pli ol bezonate kaj volas ke vi simple ripozu. Kial strebi, kial puŝi vin ekverki, se vi povus trankvile legi dum dekkvin minutojn tviteron dum ĝi ankoraŭ ekzistas? Kaj tamen. Se vi strikte flankenpuŝas la kontraŭstaron de via afable protektema cerbo tiam etaj mirakloj, momentoj da magio okazas.

Legi plu →

Interplektitaj lingvoj

14 ĵaŭdo jul 2022

Posted by Stela in esperanto

≈ Komenti

Etikedoj

blogo, komunikado, lingvoj, livejournal, mia vivo, uk, universala kongreso

Pasintsemajne mi ricevis rememorigon, ke mia blogo ĉe livejournal iĝis 18 jara! Ia virtuala donaco atendis min. Mi pensis, ke jam la memoro de tiu blogo estas donaco! Ĉu ĝi ekzistas ankoraŭ entute Mi klakis, kaj komencis relegi miajn malnovajn blogenskribojn.

Mi pensis: ĉu tio vere povas esti? Ĉu mi entute verkis ion ajn en Esperanto antaŭ SĈNK? Sed aspektas tiel, ke jes. Mi klakis la kalendaron, kaj evidentiĝis, ke inter 2004 kaj 2010 mi aktive uzis tiun ĉi retejon. Kaj poste mi rememoris kial mi komencis entute tajpadi. Tiam ankoraŭ ne estis sociaj retejoj, do ni kreis blogojn kaj rekontis pri niaj vivoj. Mi eĉ memoras kiu influis min komenci la mian. Ni legis la spertojn post renkontiĝoj kiujn ni kune partoprenis, kaj havis iun ideon kion faras la aliaj. Ni komentis, ekkonis unu la alian tra legante pri niaj vivoj. Kiam facebook aperis, mi ĉiam ŝerce diris, ke dank’ al Esperantistoj ĝi iĝis tiom populara! Neniu volis tiom rigardi la fotojn post renkontiĝoj rete ol ni ĉiuj. Mi ankoraŭ memoras kiu invitis min en 2007. Mi registriĝis multe pli frue ol ajna amiko en Hungario aŭdintus pri ĝi. Tiam ankoraŭ ekzistis la naciaj versioj de tiuj sociaj retejoj, mi uzis ambaŭ. Poste ili malaperis. Ne restis pro la premo kaj amasa registriĝo ĉe la plej granda retejo.

Kiam ni havis ankoraŭ paperajn fotojn, ni montris ilin unu al la alia en la sekvaj renkontiĝoj. Kelkfoje jaron poste, en la sama renkontiĝo. Tiam ni notis kiujn fotojn ni volis havi kaj poste poŝtis ilin unu al la alia. Kiam ni komencis ekhavi digitalajn kameraojn, kelkfoje ni sendis niajn fotojn al tiuj, kiuj havis retejon, sed plej ofte ni povis vidi fotojn nur de tiuj, kiuj estis lertaj rilate al simplaj retejoj, kaj havis sian propran. Kio okazis tiutempe estis la lastnokta foto-kolektado. Ni aĉetis amasojn da KD-oj kaj uzis unu komputilon de la organizantoj (aŭ iu partoprenanto ofertis la sian) por kolekti la fotojn tie de tiuj partoprenantoj kiuj jam havis fotojn faritajn per tiaj pli modernaj kameraoj. Post tio komenciĝis la tutnokta KD-kopiado.

Tio rememorigas min pri tio, ke iam, antaŭ longa tempo, kiam ne ĉiu havis retadreson, ni lastnokte printis la adresaron kaj oni prenis ekzempleron por si forvojaĝante hejmen. Kelkfoje uzante ĝin mi alvokis amikojn en fora Germanio kaj Nederlando por iliaj naskiĝtagoj de telefonbudo ekster nia domo, ĵetante monerojn sufiĉe ofte en la maŝinon.

Mi ne estas tiom maljuna, kaj tamen en mia vivo jam vidis grandegan arkon de diversaj komunikmetodoj inter Esperantistoj. Kiu, kiel kaj kiam parolis kun la alia por la unua fojo? Mi verkis leterojn, kaj donis al mia patrino, ke ŝi sendu ilin, tion mi rajtis peti sen havi ajnan influon je la poŝmono kiun mi ricevis. Do, mi estis la plej ĝoja, kiam mi ekhavis retadreson. Senfinaj retleterumadoj kun amikoj tien kaj reen. Denove mi petis panjon por rezervi por mi horon en la loka biblioteko, ke mi povu retumi, legi kaj tie kaj tiam rapidege respondi al la novaĵoj de amikoj.

Kiam mi havis mian propran poŝtelefonon, kompreneble mi havis tiun version de abono, kiam vi fakte povas tiom paroli kiom da mono/kredito vi metas al la karto. Se mi purigis hejme pli, mi povis havi krediton pli rapide plenigite. Mi memoras la grandan kalendaron kun la strekoj X sur nia enireja pordo. Mi elĉerpis mian krediton terure rapide kiam mi eksciis kio estas la poŝtelefonnumero de miaj amikoj eksterlande. Sendi mesaĝojn kostis multe pli ol al amikoj en la kvartalo, kiujn mi vidis ĉiutage post la lernejo ĉiukaze. Mi vivis certe en du paralelaj mondoj.

Nun jam venas spamo en Esperanto al mi kaj ankaŭ nekonataj homoj alskribas min en telegramo: saluton, kiel vi fartas? Neimagebla antaŭe por mi. Se ni ne renkontiĝis persone, de kie vi havus mian retadreson, de kie vi scius mian telefonnumeron, vi ne povis kontakti min poŝte, se vi ne havis paperan adresaron de renkontiĝo kiun ni almenaŭ kune partoprenis, eĉ se mi ne memoris vin. Kvankam la kongresa libro de la Universala Kongreso estis amuza. Tie ankoraŭ aperis S-ro, S-ino, kaj kompreneble por mi, kiel infano partoprenanta: F-ino. Fraŭlino Stela (mi) ricevis kelkfoje strangajn leterojn de fraŭloj, kiuj volis ekkonatiĝi kun mi. Ĉu ili entute pensis, ke mi povintus esti knabino 8 jara?

La memoroj inundas min nun, ĉar post 1996 mi partoprenos mian unuan UK-on ĉi somere. Donaco, surprizo kaj profunda dankemo, partopreno, kiun verdire mi tute ne atendis de la vivo. Kiam mi aŭdis unue, ke UK okazos en Montrealo mi tuj pensis: ho, la amindaj homoj en Kanado! Malnovaj konatuloj kaj amikoj, kiujn mi ne vidis de mil jaroj! Se ili estos en la teamo de la organizantoj aŭ almenaŭ partoprenos la semajnon tiam estus la unua UK, kiun mi volonte partoprenus.

Pensis mi tion, sciante, ke Kanado estas tiom for, multekosta, kaj UK-oj efektive neniel allogas min. Kvankam nuntempe mi ne povas tutkore diri tion pri ajna Esperanto-renkontiĝo, ke ili vere allogas min. Mi ne volas esti tiu, kiu lamentas, ke ĉio estis pli bone antaŭe. Mi plene konscias kiel Esperantujo funkcias por novuloj, kaj kio plaĉis al ili, ne plu al mi.

Mi ankaŭ ĝojas pri la novaj eblecoj de la reto. Gathertown por la IJK pasintjare, aŭ ĝenerale la platformo por okazigi la eventojn rete, revidi malnovajn vizaĝojn kiuj ne plu vojaĝas al eventoj. Ekkoni novajn homojn, kiuj ridetas al la kamerao kaj babilemas. Mi ĝojis ankaŭ pri la malnovaj eblecoj de la reto! Denove Kanado-rilata memoro venas al mi. Kiam mi ekhavis konton ĉe yahoo, mi serĉis kiel mi povus tajpmesaĝi kun homoj: ĉu mi trovos Esperantistojn en ajnaj ĉambroj, kie eblas babiladi? Ĉar ICQ estis nur ciferoj, tie ne eblis bone serĉi. Mi serĉis nomojn, kiuj klare estis vortoj en Esperanto. Kaj tiel trovis meksikanon, kiu intertempe enmigris Kanadon kaj havas familion tie. Tio estis antaŭ 20 jaroj. Mia retadreso enhavas 2002, alikaze mi ne memorus la jaron kiam tio precize okazis.

Tiutempe mi ankaŭ tre volonte alskribis homojn: ĉu vi estas Esperantisto? Ĉu vi parolas Esperanton? Via uzantnomo estas vorto en Esperanto! Estis tiom malmulte da homoj, ke tio ne estis tiom strange. Sed kompreneble novuloj aŭ komencantoj faras la samon nuntempe. Mi estis komencanto je la reto. Mi uzis ĉion kion mi povis, kiam mi povis, ICQ, IRC-ĉambrojn, poste MSN… reton ni ne havis en la loĝejo ĝis mi iĝis 20 aŭ eble 21-jara. Mi ne bone memoras. Nur tion, ke la unuan ĉeforganizadon de IJS mi ankoraŭ ne faris de hejme, ĉar mi devis ien iri por havi aliron al la reto. Kaj pro tio ofte maltrafis gravajn retmesaĝojn, kiuj bezonintus pli rapidan reagon. Kaj tio kaŭzis konfliktojn. (Bone, ne nur tio, sed pri tio mi jam verkis antaŭe.)

La laboro kiun mi faras estas dank’ al mia blogo, tiu ĉi. Se vi legas ĝin, efektive ĝi funkcias kiel mia vivresumo. Ĝi montris kian sperton mi havas en la movado. Mi ricevis la ŝancon pere de ĝi labori en mia fako. Fakte fakoj. Pluraj. Edukado, arto kaj parenteze Esperantujo. La loko, kie mi kolektis plej multe da sperto en mia vivo. Mia patrino diris al mi, ke en ŝia klubo, kiu okazos la 26-an de julio – grava tago en Esperantujo –, ĉar tio estos la lasta mardo de la monato, ŝi simple petos homojn rakonti kion Esperanton donis al ilia vivo? Kaj ŝi diris: homoj rajtos rakonti maksimume unu-du aferojn, ĉar se nur ŝi komencus listigi siajn pensojn, tiam oni sidus tie dum tagoj. Do ŝi diris al mi: mi diros nur tion, ke mi pleje ĝojas havi vin! Ŝi mencios nur sian infanon. Kvankam estas multege da belegaj memoroj. Vi jam scias kion mia patrino diros, haha, kio estas via plej bela sperta pri Esperantujo? Kion ĝi donis al vi?

Mi certe ne povus elekti nur unu. Mi nur scias, ke mi neniam ĉesis komuniki en Esperanto. Voĉe, skribe, leteron verkante, ricevante, organizante. Mi estas denaskulo, mez-30-jara, kaj mi daŭre estas ĉi tie… Nun mi eĉ laboras per la lingvo kaj havi konversaciojn ne pri la lingvo, sed io alia estas refreŝiga sperto. Fari podkastojn pri literaturo, verki kaj instrui estas ĝojo! Antaŭe mi ŝategis diskuti pri organizado (fakte, mi daŭre ŝategas, ĉar kion kaj kiel ni organizas en kaj por la komunumo?), tamen, nun la plej granda parto de miaj konversacioj estas ĉirkaŭ literaturo. Kial kaj kiel verki en Esperanto? Ĉu indas? Sed kiu legas tion?

Dank’ al mia laboro, mi povis ricevi kaj vidi unue ankoraŭ neaperitajn librojn en Esperanto, belegajn verkojn, laboregojn de pasio kaj profesieco. Pasintsemajnfine eĉ povis oferti kelkajn librojn al mia amikino ĉe bebatenda festo, de nova denaskuleto, kiu espereble sane kaj forte alvenos baldaŭ! Kiam mi estis ĉe ŝi, mi sentis tiel, ke mi iel reprezentas Esperantujon ĉe la festo. Mi faris esploradon pri Esperanto en la familio, kaj scias, ke esti gepatro de denaskulo ne estas facila vivo, estas tre kuraĝa elekto. Kelkaj provas kaj ne daŭrigas, aliaj strebas, ne rezignas kaj fine la rezultojn eĉ tiel neniu povas garantii.

En mia kazo, mi ankoraŭ estas ĉi tie. En la movado, aktiva, eĉ laboranta. Kial ne estas pliaj denaskuloj kiel vi, Stela? Venas la demando plurfoje. Oni celas aktivulon en la movado. Mi iam verkos libron pri tio, por komprenigi kial mi estis en tre speciala pozicio kiel denaskulo, kiu, denove, garantiis nenion. Nur kiel plenkreskulo mi notas la fakton, ke mi (re)elektis Esperanton, kaj tio ne nepre signifas, ke aliaj malelektis ĝin, simple la vivo ne estas tiom facila. Se mi ne farus la laboron kiun mi faras, kiu ebligas al mi vere konekti kun homoj tra la mondo sendepende de aĝo kaj landlimoj en la mondo de reto tiam nek mi estus tiom aktiva.

Ĉar esti denaskulo en si mem ne estas sukceso, atingo aŭ io ajn, simple estas, ke mi parolas Esperanton. Nek paroli la hungaran estas atingo, sed verki en ĝi ja estas io alia. Afero, kiun mi same povas danki al mia laboro. Mi decidis partopreni en novelo-verkkurso nur por lerni pli pri pedagogio, taskoj, sintenoj, kiel doni kaj ricevi kritikojn. Esti ĉe la alia flanko de la virtuala tablo. Studento denove. Kaj aspektis tiel, ke kelkfoje kion mi verkis plaĉis al aliaj. Kelkfoje mi ankaŭ sentis tiel, ke verki en Esperanto sukcesas pli rapide, kaj unue verkis miajn novelojn en Esperanto kaj nur poste hungarigis ilin. Ne tradukis. Tio ne estis tiel simple. Mi iom tradukis, iom reverkis ilin laŭ la hungara lingvo. Kaj kiam estos publikigita mia unua novelo en la hungara de la organizantoj de la kurso en sia retejo? La 26-an de julio. Kelkaj aferoj ne estas hazardaj. La du lingvoj restas firme interplektitaj en mia vivo.

Kaj la mateno venis, kaj la homlupoj mortigis neniun…

29 vendredo apr 2022

Posted by Stela in esperanto, organizado

≈ Komenti

Etikedoj

bobelarto, brita kongreso, Britio, EAB, homlupo, libroeldonado, literaturo, verkado

Do, ĉu la sorĉistino decidis tuj savi iun? Aŭ sin mem? Kial neniu mortis? “Fakte, estas agrabla tio, ke ĉiu almenaŭ unu rondon povas ludi, kaj ne okazis tuj murdo” – konstatas nia Dio, kaj mi fiksrigardas lin, ĉar mi scias, ke li scias, ke ne la sorĉistino helpis iun ajn. Ke mi, la homlupo ne murdis iun ajn. Tiam li ankoraŭ pensis ke temas pri miskompreno aŭ mallerteco, ne pri serioza decido.

Mi ŝatas la ludon, sed mi ne ŝatas esti homlupo. Oni ĉiam pensas, ke mi estas homlupo, kaj mi ne aparte ŝatas kiam la vilaĝanoj fakte pravas rilate al tio. Mi kompatas ilin kaj min mem. Kutime mi ne babilemas dum la ludo, ofte silenteme observas. Tio estas suspektinde. Se mi diras ion tial, se ne, do tial. Estas ĉiam kelkaj kiuj tuj komencas paroli kaj ne aparte lasas la aliajn diri multon. Komencantoj kompreneble ne kuraĝas tiom vigle argumenti, ili ne trovas la vortojn.

Tamen, esti ĉe Esperanta renkontiĝo, kaj ne ludi eĉ unu rondon de homlupo estas neimagebla en mia mondo. Dum la Brita Kongreso en Conwy Bay mi nepre volis partopreni almenaŭ kelkajn sesiojn, kaj reengaĝiĝi al la mondo de Esperantistoj erve (neologismo: “en la reala vivo”. Mi rekomendas komenci uzi ĝin.) Mi estis preleganto kaj kontribuanto al la programo. Brilis ĉeesti sur la insulo, paroli pri kial Esperanto-literaturo gravas, verki kune kaj malkovri dum la legosalonojdum la legosalonoj la unuajn ĉapitrojn de ankoraŭ neaperintaj libroj. Ni legis pri la murdo de Roger Ackroyd (tradukis Hanso Becklin, ankaŭ lia prelego pri ĝi estis elstara), kaj pri La kurioza incidento en la nokto de hundo. Se vi volas bonegajn librojn legi en la somero, nepre mendu ilin!

Alico en Mirlando havas Esperantajn desegnojn ankaŭ!

Sekvu la retejon de EAB por ricevi novaĵojn, la altkvalita libroeldonado de la Asocio estas mirinda. Mi havas preskaŭ ĉiujn novajn librojn kaj verdire mi ne scias kiu eldonas tiom belegajn librojn en la senco de aspekto, lingvaĵo kaj dezajno nuntempe. Plej verŝajne neniu krom ili. Tial kolerigas min la fakto, ke en la Belartaj Konkursoj ne rajtas asocioj aŭ homoj konkursi post gajni en unu jaro. Kia absurdaĵo estas tio! Ili devus gajni ĉiu jare ĝis kiam pli bona aperas sur la sceno! Ĉu vi jam tenis la libron Alico en Mirlando en viaj manoj? Se ne, vi ja ne scias pri kio mi parolas…

Ĉirkaŭ 60 homoj por semajnfino estas bona nombro de partoprenantoj. Se vi volas, vi povas iomete paroli kun ĉiu, kaj certe estos 2-3 kun kiuj vi profunde babilados. Nuntempe ofte okazas, ke iun vi jam sekvis-renkontis rete antaŭ jaroj, kaj venas la tempo finfine vidi unu la alian persone. Tiel estis kun mi, kaj la sperto estis elstara!

Pri la kvalito de la organizado mi ne dubis. Tim Owen atenteme antaŭpreparis kaj informis pri la evento en bela retejo. Elkorajn gratulojn kaj bone merititan ripozadon post la semajnfino al li! Mi bonŝancis pri la homoj kun kiuj mi dividis la hotelon, estis agrabla grupeto por matenmanĝi kune antaŭ la kongreso kaj bierumi vespere post ol oni forĵetis nin el la ejo.

Apud la bieroj kompreneble ni devis diskuti pri homlupo antaŭ ekdormi. Se iu partoprenis la eventon, do komprenis, pri kio ni parolis kaj nepre aldonis sian vidpunkton, ĉefe se temis pri la Dio de la ludo… Se ne, do cedis ekkoni plurajn flankojn de la rakonto pri kio okazis por povi sociumi kun ni. Kaj tiu obsediĝo pri la ludo neniam ĉesas dum Esperanto-renkontiĝoj. Oni devas malfermi la Pandora-skatolon de homlupo nur unu fojon dum la renkontiĝo kaj hoppp!… la spirito de la ludo neniam forlasas la renkontiĝon ekde tiam.

Mi klarigas (kiel ĉiam…) Dankon al Andrzej S. por la foto!

Mi ĉiam ridas kiom da miskomprenoj okazas dum ludado. Sed ne tiel ni ludis ĝin dum la IJK!!! Jam dum la Renkontiĝo de Esperantistaj Familioj la etaj denaskuloj inventas diversajn regulojn. Aldonas kaj forprenas kartojn kaj okazos bonhumora kaoso pro la devigaj kvereloj kaj akuzado. Tio estas neevitebla. Ni ridas, ni miskomprenas, mi ĉiam redemandas pri kion mi devas fari. Mi aŭskultas la regulojn kvazaŭ mi neniam aŭdintus ilin antaŭe. Mia cerbo senkonscie forigas ĉion, kion ĝi scias pri la ludo antaŭ ĉiu renkontiĝo, konservante nur la bazaĵon: la homlupoj murdas kaj la vilaĝanoj preferus vivi. Kaj venos iu nova Dio, kaj ri reinventos la regulojn.

Ĉi foje post la mateno alvenis, kaj iu mortis, la Dio ne diris ĉu estis vilaĝano aŭ homlupo, sorĉistino aŭ kiu ajn, kiu mortis. Ĉu vi jam aŭdis pri tia regulo?! Tio estis la unua fojo, ke mi ludis tiel, kaj mi serioze ne komprenis kiel tio povas esti… Ni volas scii, kiu mortis dum la nokto! Sed ne, ĉi foje ni ne rajtis scii. La Dio kompreneble klarigis al mi apud pluraj cidroj vespere, ke vere tiel oni ludas laŭ la reguloj… Oni devas lasi la karton sur la tablo kaj fine de la ludo ni ekscios kio okazis. Mi daŭre ne komprenas kiel tio sencas, do ajna spertulo bonvole klarigu al mi en la komentoj. La surprizoj dum la ludo ĉiam abundas, kaj kompreneble ĝi daŭre donas kaj donos temon (por sekvaj renkontiĝoj) pridiskutindan dum ni malrapide ebriiĝetas.

Kaj se vi volas scii kiel finiĝis la ludo… do mi nek gajnis, nek malgajnis. La vespera programo komenciĝis dume. Omaĝe al Bill Chapman venis kanti koruso en la kimra kaj ĝuste la du homlupoj volis aŭskulti la kantojn (jes, mi scias…) Do fine mi estis tiom malbona homlupo, ke mi eĉ prefere forlasis la vilaĝon kaj ne plu ludis.

← Older posts

Stela

Lastaj artikoloj

  • Multe da ĝojo kaj multe da sufero
  • Mi donas al vi la stafeton. Kaptu ĝin!
  • Jarfina kurado
  • Hasta monatĵurnalo de lastminuta verkanto
  • Kaj la magio okazis la 11-an tagon

Pri tio pepas Stela

  • Estas tiom amuze, ke homoj diras: via lasta memfoto estas kio vi estas ekstere, kaj la lasta memeo, kio vi estas en… twitter.com/i/web/status/1… 1 day ago
  • @eurosport Rybakina ;-) 1 day ago
  • Kvazaŭ la maratono ne estintus granda laboro ĉe @bobelarto Jam de semajnoj ni antaŭpreparas nian sekvan eventon:… twitter.com/i/web/status/1… 1 day ago
  • @SenlokeOrg Mi tre bone scias tion. Homoj pigras organizi renkontiĝojn por si mem. 6 days ago
  • Verdire mi ne scias kio estas la bona reago aŭ organiza maniero forigi maljunulojn sen soni tre drasta pri miaj ideoj. 6 days ago
Follow @Stela_Bee

aktivado bobelarto brita kongreso denaskulo esperanto esperanto aranĝo esperanto renkontiĝo esperanto renkontiĝoj gej germanio hej hungara esperanto junularo hungario ijk ijs INK internacia junulara semajno internacia kunlaboro intervjuo is jer jes junulara esperanto semajno junulara renkontiĝo junuloj kkps kritiko kunlaboro laboren laboro literaturo maljunuloj movado nederlando nova jaro organizado pasporta servo pej pollando problemoj renkontiĝoj ses somero spertoj teamo tejo uea uk verkado vivo

legu pli en la arkivo

Serĉu en la blogo

Stela pepas

  • Estas tiom amuze, ke homoj diras: via lasta memfoto estas kio vi estas ekstere, kaj la lasta memeo, kio vi estas en… twitter.com/i/web/status/1… 1 day ago
  • @eurosport Rybakina ;-) 1 day ago
  • Multe da ĝojo kaj multe da sufero stelachiamnurkritikas.wordpress.com/2023/03/29/mul… 1 day ago

Ekskribu vian retadreson se vi deziras ricevi retleteron kiam aperas nova blogero de Stela

Aliĝi al 1.195 aliaj abonantoj

Blogo ĉe WordPress.com.

Privateco kaj kuketoj: Ĉi tiu retejo uzas kuketojn. Per daŭra uzo de la retejo, vi konsentas al la uzo de kuketoj.
Por ekscii pli, inkluzive kiel regi kuketojn, vidu ĉe: Kuketa politiko
  • Sekvi Sekvas
    • Stela ĉiam nur kritikas
    • Sekvu kun 90 aliaj sekvantoj
    • Already have a WordPress.com account? Log in now.
    • Stela ĉiam nur kritikas
    • Tajlori
    • Sekvi Sekvas
    • Registriĝi
    • Ensaluti
    • Raporti ĉi tiun enhavon
    • Vidi retejon en la legilo
    • Administri abonojn
    • Maletendi ĉi tiun breton
 

Ŝargas komentojn...