Dankofesto

Etikedoj

, , , ,

Mi ne estas usonano aŭ kanadano, dankofesto en sia klasika senco ne multon signifas por mi. Kvankam unufoje dum universitato mi ja partoprenis ĝin je invito de studentino kaj tiam mi kunportis supon kaj kukon por la festo.

Anstataŭe mi ĉiutage havas etan dankofeston kiam mi notas en mian tagĵurnalon la aferojn kiuj okazis dum la tago, kiuj meritas dankon de mi. La ekzerco fortigas la kapablon vidi la bonon en la vivo kaj aprezi la bonajn okazaĵojn en la ĉiutago. Oni vere bezonas okupiĝi pri la observado de bono, ĉar fizike, kreskante, la celo de nia korpo estas protekti nin, kaj do rimarki la danĝeron, eblan malbonon por konservi nian ekziston. Tre utila kapablo kiun ni havas tamen por vere ĝui la vivon ne tiom helpas.

Kaj kompreneble ekzistas la evidentaj Grandaj Aferoj por danki kiel la Monda Verk-Monato.

Legi plu

Dilemo

Etikedoj

, , , , ,

Stela, sed vi estas ankoraŭ juna! Kiom multfoje mi aŭdas tiun ĉi aserton. Ĉefe, ke por multaj homoj mi estas la mezurilo pri tio, ke ekde kiom longe ili aktivas en la movado. Do, se mi estas mez-tridek jara, kaj ili konas min ekde mi estis kvin jara, kaj tiam ili estis junuloj, eble dudek tri… tiam. Baza matematiko montras, ke ili jam vere estas maljunaj.

Maljunaj por la junulara movado, tion mi celas diri. Ne por Esperantumi, aŭ uzi la lingvon aŭ aktivi por ĝi, sed por partopreni renkontiĝojn, kiuj estas specife por junaj Esperantistoj.

Kaj mi, kiu parolas kontraŭ tiuj homoj ankoraŭfoje pripensas partopreni IJK-on, kiam jam eĉ laŭ la ridindaj TEJO-standardoj mi estas maljuna: mi iĝis 36 jara antaŭ monato.

Kutime aĝo ne gravas en ajna movado: tiusence, ke ĉiu povas tre bone kontribui al la komuna celo, la vivsperto, entuziasmo, diversaj kapabloj tre bone povas konstrui kaj komplimenti diversajn bezonojn kaj krei ion tre belan. Tamen. Kiam specife temas pri junularo tiam oni devas atenti pri kiom jaraj oni estas, ĉar ĉiu generacio estas alia, havas aliajn interesojn, sed mi pensas, ke bezonon la saman: esti kun si mem. Kaj mi nun tre publike konsciencriproĉos pri tio, ke mi ne nur aliĝis al la IJK, sed ankaŭ planas partopreni ĝin.

Legi plu

Aprila ŝerco

Etikedoj

, ,

Ĉu mi volintus kreski ne kiel denaskulo? Venas la demando al mi plurfoje – ne nur de mi al mi, sed kompreneble de aliaj ankaŭ. La uzado de Esperanto tiom grandskale estis parto de mia infanaĝo, kerna aspekto de miaj vivspertoj kaj nun kiel plenkreskulo mia laboro ligiĝas al la fakto, ke mi parolas la lingvon. Mi havas enorman laborsperton dank’ al movado kaj al la komunumo al kiu mi apartenas.

Do, iusence jes. Kompreneble se mi povus gardi la perspektivon de esti denaskulo kaj poste kompari la du spertojn en paralela universo mi volonte vivus du vivojn tiusence. Aliflanke estintus aliaj opcioj: ĉu esti dulingva sed kun la franca? Tio ne estintus tiom malfacile klarigebla afero. La franca estas la franca, oni rekonas ĝin en la strato. Kaj plej verŝajne mi ankaŭ provus en tria paralela universo la opcion ne kreski dulingve – kiel mi trovus lingvolernadon tiel? Ĉu mi ŝatus lerni aliajn lingvojn? Mi devus en la lernejo. Kaj en kvara universo trilingve, en kvina kun alia(j) lingvo(j).

Interesus min, ĉu sen miaj gepatroj mi trovintus Esperanton? Ĉu mi aŭdintus pri ĝi iel? La populareco vaste diversas tra la jardekoj. Estis tempo kiam ne eblis eviti aŭdi pri Esperanto, nun en la ĝenerala hungara ĉiutago tio okazas apenaŭ. Ĉu la ideo kaptintus mian intereson por provi lerni la lingvon kaj poste engaĝiĝi en la komunumon kaj absorbi la kulturon de ĝi tiel? Mi pensas, ke tio estas la plej interesa demando. Ĉar kiam oni ekkonas novajn Esperantistojn la demando ĉiam estas: kaj vi, kiel vi lernis la lingvon? Kaj oni rakontas pri kurso, instruisto, nuntempe multe pri Duolingo kaj fine kiel oni trovas ajnan manieron uzi ĝin: en tvitero aŭ telegramo ekzemple.

La demando specife nun trafas min, ĉar kara amiko skribis pri tio en mesaĝo, ke ŝi ekrezignis pri parolado en Esperanto al siaj infanoj. Ne, mi ne volas konvinki ŝin daŭrigi. Tiu decido estas malfacila kaj tre persona, eĉ mesaĝi pri tio montras multe da fido. Tamen, la afero trafas min. Eĉ tiel ke mi konas la cirkonstancojn kaj verdire mi ne tiom surpriziĝas, ke fine ne funkciis daŭre interagi kun la infanoj en Esperanto.

Kiam partnero ekde la komenco ne aparte estas subtenema (=toleras) eduki la infanojn ankaŭ kun Esperanto oni vere bezonas grandan volon por daŭre elekti paroli al la infanoj en lingvo, kiun la alia per siaj agoj kvazaŭ duonakceptas. Kutime oni elektas paroli situacie al la infanoj, kaj jes, ofte la kialo por tio estas honto. Honto daŭre klarigi, ne voli ricevi la demandojn de la ĉirkaŭaĵo, la vivo sufiĉe malfacilas ĉiukaze. Etaj infanoj bezonas multe da energio, kaj se aldona lingvo petas tro de la ĉefa prizorganto de la infanoj, tiam la tuto iĝas nur ĝena aldone energiraba defio, kiu je iu momento iĝas tro kaj kaŭzas rezignon.

Kaj eĉ se mi ne volas konvinki ŝin. Mi bedaŭras la tuton. Ne estas aliaj vortoj por diri. Jes, mi volus pli da denaskuloj, ĉar mi ĝojus pri pli da mi. Tiusence ke mi rememoras pri la Renkontiĝo de Esperantistaj Familioj (REF) antaŭ kelkaj jaroj, kiun mi partoprenis kiel plenkreskulo kaj mi detale priskribis la neantaŭe sentitan pacon kiun mi spertis. La unuan fojon mi estis en grupo kie la infanoj sciis kio estas denaskulo, la gepatroj estis similaj al la miaj kaj mia koro sentis la plej grandan trankvilon kaj ĝojon iam ajn. Unika okazo en mia vivo.

Do kiam gepatro rezignas pri edukado kun Esperanto mi profunde komprenas kaj ankaŭ funebras.

Legi plu

Multe da ĝojo kaj multe da sufero

Etikedoj

, , , , ,

Sonas kiel naski bebon, ĉu ne? Eventuale la kvanto de sufero kaj doloro rezultas espereble en ĉarma-sana bebo kiu poste pli ĝojigas la vivon de sia familio kaj ĉirkaŭaĵo. Verdire, mi ne scias ĉu la komparo taŭgas, ĉefe, ke mi neniam naskis bebon, kaj la Monda Verk-Monato daŭras nur unu solan monaton, kvankam mi jam organizis tri, sed ja povas esti ke la sperto influas poste vian tutan vivon.

Kelkaj ekzemploj venas al mia menso de la pasintaj jaroj kiuj estis profundaj: iu (bone, pluraj…) verkis pecon da teksto kiun volis jam de longa tempo kaj tiel eligis suferadon el sia koro kaj tropensadon de sia menso. Pluraj finfaris projektojn kiujn forlasis dum jaroj kaj finfine trovis la inspiron kaj subtenon fini ilin. Amikecoj formiĝis, babiladoj pli ĝojigis la tagojn, festado de komunaj kaj individuaj etaj sukcesoj fortigis la volon finfari la defion. Eĉ nova kolego de Bobelarto aperis dank’ al ĝi.

Se vi volas scii ĉu iu ideo via sencas aŭ indas la penon vi trovos la respondon al tio nur per ekfarado. Se vi decidas dediĉi la 30 tagojn de aprilo ĉiu tage iom labori pri via revo, tiam kredu min: vi ricevos la necesajn respondojn. La tuton vi povas fari por vi mem, eĉ ne montri pri kio vi laboras, sed la ŝanco je sukceso eĉ pli grandiĝas kiam vi fakte rakontas pri kio vi okupiĝas.

La titolo de la blogero venas de veterana partoprenanto de antaŭaj MoVeMo-j, kaj verdire ĝi trafe arigas la spertojn de la defio: se vi persistas ĉiu tage, fine vi ja atingos ĝojan rezulton. Mi certe jam menciis tion, sed mi faros daŭre: mi ŝatas kiam mi estas ĉirkaŭita de homoj en Esperantujo kiuj faras ion. Ne nur parolas pri tio kion volas fari, sed fakte faras. Mi tiomege tediĝas de niaj karaj samideanoj (ĉu vere ni havas la samajn ideojn? – mi dubas) kiuj havas grandajn ide(al)ojn, sed neniel antaŭenpaŝas provante-testante ĉu la afero fakte realiegblas. Kaj la plej bela parto de iliaj streboj plej verŝajne estas tio ke ili pensas ke la parolado jam estas la finfarita laboro mem. Ke la ideo jam egalas al rezulto.

MoVeMo estas nur tiom kiom vi aldonas al la sperto. Vi povas laŭdi la laboron de aliaj en la grupo, sed neniel tio kompareblas al tio kiam vi partoprenas kaj finfaras la malfacilan defion de arda sindediĉado al tasko dum kvar kaj iom da semajnoj. Estas tiom da homoj kiuj nur rigardas la aliajn labori, kaj jes, kelkfoje agrablaj-afablaj laŭdoj tre bone sentiĝas al la menso. Sed eĉ pli bonas kiam vi mem aldonas ion al la komunumo. Se vi ne nur prenas kaj ĝuas la laboron de aliaj, sed ankaŭ per viaj kapablo kaj perspektivo kontribuas al la tuto.

Kiam la Literatura Duonmaratono finiĝis mi pensis: ho, tio estis vere surprize maratona kaj laciga, sed nun mi sentas tiel ke la vera maratono komenciĝas en aprilo. Iusence nia tuto vivo estas maratono kaj mi scias, ke tio estas kliŝo. Post la mirinda sperto kiun la Duonmaratono donis al ni, venas la vera laboro: daŭrigi kion ni komencis.

En duontago ni prezentis nur impresetojn kiom riĉas la literatura mondo de Esperantujo. Por povi montri tion multe da homoj laboras en la malantaŭo: verkas, eldonas librojn, tradukas kaj redaktas tekstojn por ke estu pri kio paroli. Kaj fari tion ĉion ni pli sukcesas en komunumo. Ĉiu bezonas la subtenon por atingi siajn celojn. En Esperantujo eĉ pli ni scias ke sen nia sindona laboro preskaŭ nenio ekzistus.

Kaj estas kelkaj en luksa pozicio – kiel mi –, kiu povas ĉiutage-profesie labori por diversaj projektoj. Unu el miaj plej ŝatataj aferoj en la mondo estas sidi kun teamo kaj eklabori pri detaloj de renkontiĝo. Kiam ni jam akceptis la bazan novan ideon kaj venas tempo priparoli kiel realigi nian celon. Mi ankaŭ tre ŝatas la eventojn mem kaj sidi poste analizante la sukcesojn, la ideojn por la sekva fojo. Kutime mi prefere laboras pri aferoj kiuj estas daŭripovaj. Kies bazo bone funkcias por konstante evolui koncepton, kiu jam bonfunkcias en si mem.

Por la sekva Duonmaratono la ideoj abundas kaj plurajn indos realigi. La partoprenantoj kuraĝe sendis siajn petojn jam plenigante la aliĝilon – venis amaso por konsideri. Mi konstatu: la kerna ideo bone funkciis, kaj ni atingis kion ni volis: ni sukcese engaĝigis homojn al literaturo en Esperanto ĉirkaŭ la mondo. De la januara organizado ĝis la marta realigado ni ne malŝparis multe da tempo. Ni vere prenis la spacon por plani kion ni volas, kiel ĝi sentiĝu, kion ni deziras atingi, kaj kiam tiuj detaloj estis deciditaj tiam la organizado jam fluis en sia ritmo.

Por la sekva mia persona celo estos “ne esti bezonata” la tutan tempon. Nun tiu parto estis natura: mi ĉeforganizis kaj grandparte gvidis ĝin. Praktike la kontaktadon kun la prezentantoj faris mi kaj pro tio iusence la evento centriĝis ĉirkaŭ mi. Mia partopreno de la tuto estis nepra kaj se bezonintus mi devintus (kaj povintus) gvidi la tuton de la komenca malfermo de la Zoom-ĉambro ĝis la lotumado de la premioj en la fino. Dank’ al mia brila kaj freŝa kungvidanto: Jaes, tio ne estis bezonata. Li elstare gvidis la duan parton de la evento, kaj mi nur subtenis lian laboron de la flanko krom miaj du prezentoj.

Simile estas la koncepto de MoVeMo: la unuan ni vere pripensis rapide kaj prefere testis pli-malpli tuj anstataŭ troe analizi ĉu povus funkcii, ĉu indas demandi multajn homojn antaŭ lanĉi ĝin. La praktiko montras ke organizi jam la kvaran fojon estas io kion la komunumo atendas. Ĉiu foje MoVeMo finiĝas pluraj diras: mi jam atendas la sekvan, mi jam scias kion mi volos fari dum la sekva.

Kaj do por tiuj por kiuj tiu tuta koncepto estas nova: la defio komenciĝos post 3 tagoj! Ni atendas la saman sukceson, malfacilaĵojn, suferadon kaj ĝojon kiel dum la pasintaj. Por vi, kiuj fakte emas testi viajn projektojn kaj labori pri ili en subtenema rondo, jen via ŝanco: aliĝu al la plej mojosa komunumo de agemuloj tuj!

Mi donas al vi la stafeton. Kaptu ĝin!

Etikedoj

, , , , ,

Se vi volus legi mallongan priskribon pri mi ĝi dirus: Stela ŝatas organizi Esperanto-renkontiĝojn kaj paroli pri tio. Mi malkovrigas al vi nenion novan aŭ surprizan pri mi, krom se tiu ĉi estas la unua blogero kiun vi legas en SĈNK. En tiu kazo: bonvenon al mia mondo!

Kiam ajn mi estis organizanta ion ajn por kaj en Esperantujo mi havis novajn spertojn por rakonti. La strukturo de organizado restas la sama, oni bezonas atingi la samajn etapojn, estas sinsekvo de la laboro. Pro tio mi devas diri al vi, ke nenio donas pli da fajro al mia kreemo ol kiam oni organizas novan Esperantan renkontiĝon. Kaj ĉar momente mi laboras pri io, kio ĝis nun neniam okazis tiel, en tiu ĉi formo, mi ĝoje rakontos al vi iom la fonon de la laboro.

Organizi, partopreni, analizi renkontiĝojn mi faras de jardekoj. Mia sperto kaj kerna parto de mia aktiveco kaj ĝojo estas tio. Ne nur pri kiel okazigi ion ajn, sed pensi pri komunikado, teamo, planado, kunlaboro, limdatoj, negocado kaj celoj.

Ĉefe tion pri celoj mi komprenis tre malfrue. Ke oni ne nur ekorganizu, sed vere pripensu kion kaj ĉefe kial ni faras. Kompreneble poste ankaŭ kiel. Sed nenio montras pli la kial parton de organizado. Ĉar kiam vi havas ion decidindan, kaj organizado temas multege pri decidoj, ĉeforganizado pri la kapablo decidi, vi daŭre devas reiri al la kialo de la evento.

Mi eĉ pli ŝatas analizi organizadon, kiam mi mem estas meze de la procezo. Pridiskuti post la fino de evento kio okazis, aŭ rememori kaj lerni pri malnovaj eraroj, kompreni kiel oni povintus pli bone fari estas tre utila kutimo. Sed rakonti pri la organizado dum oni organizas estas io, kio laŭ mi pleje helpas al ajna organizanto de renkontiĝoj.

Miaj tagoj nun pasas grandparte organizante la Literaturan Maratonon kaj la Interkulturajn Novelo-Konkursojn. Mi parolas kun la ĵurianoj kaj ni ĵus lanĉis la trian eldonon ĉi semajne. La aliĝilo por la maratono jam malfermas.

Iam mi priskribos la sperton de organizi tiom grandskalan konkurson (kompreneble mi jam ekverkis pri ĝi almenaŭ ses foje), sed nun mi vere volas detale paroli pri la maratono, ĉar ĝi estas mirinda sperto. Ĝi estas nova reta renkontiĝo pri literaturo, kaj sentiĝos kiel kurado per literaturo. Ĝi okazos la 11-an de marto ĉi jare. Kaj mi ŝatas ĉion pri ĝi.

Legi plu

Jarfina kurado

Etikedoj

, , , ,

Estas la lasta tago de la jaro, do mi rapide finverku la rakonton, kiun mi komencis la lastan tagon de novembro… Denove pasis monato da laboro kaj kompreneble ankaŭ festoj, nekredeble! Anstataŭ troe detaligi la jaron, mi trakuros la restantajn monatojn de 2022 por povi bonvenigi la novan jaron kun malferma animo por novaj aventuroj en Esperantujo!

Jen!

En aprilo ni daŭrigis la novan defion de MoVeMo, la Monda Verk-Monato kaj en la legosalono legis la verkojn de la verkkursoj kiujn ni komencis en septembro 2021. Diversaj partoprenantoj de la sesioj proponis novelojn por krei libreton nur por tiu ĉi monato. La 30-taga defio alportis eĉ pli da partoprenantoj ol en novembro, kaj ĉi foje ni jam havis aliĝilon, do povis kontakti la homojn por donaci atestilon fine de la monato. En la komencanta verksesio ni verkis rakontojn uzante la samajn 5 vortojn.

Fine de la monato Bobelarto kaj mi ricevis inviton al la Brita Kongreso en Conwy, do ni povis okazigi la unuajn dumrenkontiĝajn verksesion kaj legosalonojn!

En majo ni verkis pri senlimaj roluloj kaj ankaŭ uzis “ekstremajn komparojn” por trejni niajn verkmuskolojn. En la legosalono gastis Mikaelo Bronŝtejn ĉe ni. La monaton ni pasigis per la antaŭpreparado de la 10-epizoda podkastserio de Amo, Tuso kaj Forpaso, kun multaj diversaj laŭtlegantoj kaj bonhumora kunlaboro kun Anna Lobo.

Dum ni produktis la serion, paralele ankaŭ je freneza rapideco redaktis la novelaron por la presado.

Legi plu

Hasta monatĵurnalo de lastminuta verkanto

Etikedoj

, , , , , ,

Novembron ĝenerale mi ne ŝatas. Ĝi estas la plej griza monato de la jaro, la tagoj daŭre mallongiĝas kaj kutime mi malsaniĝas je iu momento dum ĝi. Do bezonatas serioza strebo por fari ion ĉiu tage por ĝojigi mian animon, ĉar vintro alvenas post okulblinko. Neniel interesas min neĝo, vintraj sportoj, esti ekstere en la malvarmo. Eĉ kristnasko ne aparte entuziasmigas min, la daŭra premo aĉeti donacojn kaj tro da kukoj, drinki tro… do tial mi ĝojis, kiam mi ricevis la ĉi jaran rememorigilon de JarKompaso por kontroli la Esperanto-tradukon de la libreto kaj helpi pri la etaj ŝanĝoj kiuj aperis ekde la pasinta jaro. Mi originale tradukis tiun ĉi projekton de 2015, kaj ĝi estas unu el la plej gravaj aferoj kiun mi plenumas fine de la jaro.

Ĉar la unusola festo, kiun mi vere ĝoje kapablas festi estas la nova jaro. Ĝi sencas al mi. Ni venas al fino de ciklo, kaj iusence komencas novan. Kreskante – kiel infano – la aliaj festoj neniel sencis al mi: naciaj festoj? Deviga malĝojo, pensado pri murdado, kantado de ĉio solemna, apenaŭa ĝojo aŭ gloro por kune festi la nacion. Aspektas tiel, ke ni emas festi nur la terurajn okazaĵojn de hungara historio. Eĉ ekzistas diraĵo: “plorante festas la hungaro”. Triste. Mi ne estas religia, do pasko aŭ pentekosto signifis ne pli ol ĉokolado-kunikletojn kaj plian tagon for de la lernejo – kvankam por tio, mi ajnan kialon akceptas.

Mi ne plu estas en tradicia lernejo, nek festotagoj ĝenerale influas miajn labortagojn aŭ feriojn. Sed silvestro ĉiam estas festo por mi. Kaj ne pro tio, ke estas la naskiĝtago de mia patrino. Ĝenerale estas la unusola festo, kiam ĉiu bonhumoras kaj havas esperon por la nova jaro. Kaj esperi je io pli bona gravas.

Ekde kiam mi konscie uzas la tempon rerigardi al la jaro, kaj kuraĝe revi pri la sekva, mi eĉ pli ĝuas la tagojn gvidantajn al ĝi. Kvankam okazas, ke mi fine plenigas la kajeron nur en januaro. Ĝis tiam mi pensas pri la demandoj, cerbumadas, kaj rerigardas la monatojn en mia kalendaro kaj tagĵurnalo antaŭ mi komencas ion ajn ekverki.

Foje mi vidis en blogo de amiko rerigardon al la jaro rilate al Esperanto, kaj mi ĉiam volis tion fari, ĉar mi sentas tiel, ke mi ne bone notas la aferojn kiujn mi kontribuas al Esperantujo. Mi eĉ ne havas liston de ĉiu renkontiĝo kiun mi helpis organizi aŭ fakte ĉefis, aŭ ne aparte bone kapablas rakonti pri mia profesia laboro nuntempe. Do mi pensas, ke se mi mallonge resumas laŭ la monatoj kiel pasis tiu ĉi jaro tiam mi almenaŭ paŝon proksimiĝas al kion mi deziras esprimi de longa tempo.

Mi komencas pasintnovembre la rakonton, ĉar la jaro ankoraŭ ne finiĝis, kaj mi volas verki pri plena ciklo. Ĝuste pro tio, ĉar en novembro 2021 okazis la unua MoVeMo, la Monda Verk-Monato, kies tria eldono finiĝas hodiaŭ. Mi ankaŭ havis KOVIM, kio ne estis tiom amuze, sed ĉar estis komence-meze de la monato, ĝi duonigis mian defion en du: mi komence verkis pri rakonto, kiun mi volis esplori, fine mi uzis verkohelpilon por fini la defion. Mi elektis fari 700 vortojn tage, kaj komence tute bone sukcesis pri tio, sed fine, ne. Sume mi verkis 20iom mil vortojn tamen, kio ne estis malbone.

Partoprenis ĉirkaŭ 15 homoj, kaj estis vere nekredebla sperto labori kune dum monato. Tiom belaj projektoj naskiĝis, kaj pluraj revenis por kunfari la duan kaj trian fojon ankaŭ! La tuto estis eksperimento por vidi ĉu interesiĝas homoj pri tia defio, kaj ĉu eblas trovi la defion por si en ĝi. Mi povas diri, ke jam la unua eldono superis niajn atendojn. Kaj tiel, apud la verksesioj kaj legosalonoj, nova programo de Bobelarto naskiĝis!

Legi plu